Dat zeggen rechtbankpresident Christa Wiertz en hoofofficier van justitie René de Beukelaer in een interview in het Parool.
Gekkenwerk
De Amsterdamse rechtbank wil er acht miljoen bij op de begroting van rond de 85 miljoen, het parket hoopt op drie miljoen extra, tien procent meer dan nu.
Al voor de coronacrisis kampten OM en rechtbank met grote tekorten. “We houden ons hoofd moeilijk boven water, maar mogen niet verzuipen”, zegt De Beukelaer. “De loyaliteit van onze mensen is enorm, maar de druk is steeds minder verantwoord. Het is gekkenwerk.” Ook bij rechters is volgens Wiertz de werkdruk zeer groot. “Op enig moment houdt het op.”
Nijpend tekort
De toenemende druk heeft volgens Wiertz en De Beukelaer meerdere oorzaken. Ze noemen de steeds complexere strafzaken, veel meer (spreek)rechten voor slachtoffers, getuigen die steeds vaker door de rechtbank moeten worden gehoord. “We hadden al een nijpend tekort aan rechters en officieren en de financiering is niet ingericht op al dat extra werk, waardoor zittingen steeds meer tijd in beslag nemen”, zegt Wiertz.
Megazaken
Het grote aantal megazaken over liquidaties en de internationale drugshandel zorgen voor verstoppingen. In die zaken worden zeker ook grote successen geboekt, benadrukt De Beukelaer, maar al die vaak omvangrijke zaken krijgt de Rechtspraak moeilijk verwerkt. Daarnaast groeit het aantal strafzaken waarin het gaat om verwarde verdachten. Dat is ook tijdrovend.
Tijdens de coronacrisis daalden de woninginbraken, maar rechtszaken die door een meervoudige kamer moeten worden behandeld, zoals zaken over huishoudelijk geweld, kindermishandeling en cybercrime, namen daarentegen toe.
Als strafzaken door gebrek aan zittingsruimte te lang slepen, zien rechters zich ook in zulke zwaardere zaken gedwongen verdachten te laten gaan.
Digitalisering
Daarnaast vergt de hoognodige digitalisering van de rechtspraak veel geld. “Het is 2021, maar we kunnen de modernisering eigenlijk niet betalen”, zegt Wiertz. “Zoals de ene rechtszaak de andere verdringt, verdringt de ene vernieuwing de andere. Dat kunnen we ons niet permitteren.” Als voorbeeld noemt zij de bestrijding van cybercrime, die innovatie vergt waarin moet worden geïnvesteerd. De Beukelaer zegt dat er veel tijd en geld wordt gestoken in het wegwerken van zaken, terwijl die tijd en financiën eigenlijk nodig zijn voor het opleiden van medewerkers op andere vakgebieden.
Kop van de slang
De problemen in Amsterdam zijn volgens hem groter dan in andere arrondissementen. “Hier zit het intellect van de onderwereld. Wij vormen de kop van de slang, met zwaardere criminaliteit.” Internationale rechtshulp neemt tegenwoordig vier keer zoveel tijd in beslag als vroeger, stellen hij en Wiertz. Hij wijst erop dat er in Amsterdam veel internationale bedrijven zijn gevestigd, waardoor de enorme druk vooral hier wordt gevoeld.
Groot tekort
Er zouden vijftien officieren bij moeten, zegt De Beukelaer, maar er is ook een groot tekort aan parketsecretarissen en mensen voor de ondersteuning, zoals de administratie. De rechtbank heeft een nijpend tekort aan tien rechters, en de komende jaren moeten er twintig rechters bij voor alle rechtsgebieden, constateert Wiertz. “Dat is naast de gepensioneerde rechters die nu bijspringen om de stapels weg te werken die zijn ontstaan door de coronacrisis.”
