In Nederland worden de mensen gemiddeld genomen steeds ouder. Dit leidt ertoe dat het aantal demente patiënten ook toeneemt. De euthanasiewet laat euthanasie toe bij dementie, maar het traject is erg complex. Op 26 augustus stond voor het eerst een arts voor de rechter die het leven van een zwaar dementerende vrouw beëindigde.
In Nederland kennen wij de euthanasiewet (de Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding), artsen kunnen in uitzonderlijke gevallen euthanasie verlenen als de patiënt daarom vraagt. Euthanasie kan worden verkregen als er sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden, de arts dient dan een dodelijk medicijn aan de patiënt toe.
Euthanasie wordt het vaakst uitgevoerd bij mensen die ongeneeslijke kanker of een andere ernstige lichamelijke aandoening hebben. In enkele gevallen kan een arts ook een euthanasieverzoek inwilligen als het gaat om een patiënt met dementie. Dementie is de naam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen niet meer goed kunnen verwerken. In april 2016 heeft een 74 jaar oude alzheimerpatiënte euthanasie gekregen. Het Openbaar Ministerie spreekt in dit geval van moord. Het is namelijk zo dat een arts zich aan enkele zorgvuldigheidseisen uit de wet moet houden en er altijd voor kan kiezen om nee te zeggen. De arts moet zeker weten dat je wilt sterven en dat je er goed over hebt nagedacht.
De 74 jaar oude patiënte had in 2012 een euthanasieverklaring ingevuld, hierin had zij verklaard niet meer te willen leven als ze dement zou worden en een verpleeghuis in zou moeten. Op het moment van euthanaseren zou de vrouw meerdere malen hebben aangegeven te willen sterven, maar daarentegen waren er ook momenten waarop ze liet weten dat ze nog niet dood wilde. De arts stond op 26 augustus voor de rechter, aangezien de arts volgens het OM onvoldoende nauwkeurig heeft vastgesteld of de desbetreffende patiënt wel echt dood wilde. Het OM vraagt om een schuldigverklaring. Ze zijn van mening dat de arts goede bedoelingen had en vinden een straf daarom niet op zijn plek. Het niet bespreken van de euthanasie met de alzheimerpatiënte zou een schending van de zorgvuldigheid zijn.
In dit geval wordt de zaak voornamelijk gebruikt als voorbeeld, vooral de vraag in hoeverre je als arts nog in gesprek moet met een dementerende patiënt als deze reeds een eerder geschreven euthanasieverklaring heeft staat centraal. Er wordt gehoopt op meer duidelijkheid omtrent de verantwoordelijkheid van artsen, aangezien deze duidelijkheid niet wordt gegeven in de wet.
Helaas is de desbetreffende arts in dit geval het slachtoffer. Het proces is natuurlijk heftig en de arts wordt onredelijk zwaar geraakt. Een uitspraak in deze zaak is nog niet gedaan, maar zoals al aangegeven door het OM zal een straf voor de arts niet nodig zijn. Hopelijk geeft deze zaak als jurisprudentie in de toekomst genoeg duidelijkheid voor artsen, waardoor een zaak tegen een arts niet meer nodig hoeft te zijn, aangezien het volgens velen onnodig is en enkel onrust veroorzaakt onder artsen.
