Bestuurscrisis bij justitievakbond Juvox kende ‘alleen maar verliezers’

Onlangs gaf de minister van Justitie en Veiligheid de Tweede Kamer inzage in de bestuurlijke wanorde bij Juvox, de vakbond voor justitieambtenaren. Het beeld dat ontstaat is niet fraai en kan mogelijk zelfs strafrechtelijke gevolgen hebben voor de hoofdbestuurders.

Delen:

Depositphotos_182000192_S-c20d9f9d
beeld: Depositphotos

Chaos was het bij Juvox, de vakbond voor ambtenaren in het gevangeniswezen, het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak. Conflicten binnen het bestuur, discutabele declaraties uit contributiegeld en een verstoorde relatie met andere ambtenarenbonden; het onderzoek van Argos eind 2020 schetste bepaald geen zonnig beeld. SP-Kamerlid Michiel van Nispen stelde er in maart 2021 vragen over aan toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Grapperhaus (CDA). Zijn opvolger Yeşilgöz-Zegerius (VVD) deelt nu de resultaten van een onderzoek naar de integriteitscrisis bij Juvox.

Rijksambtenaren

Yeşilgöz hecht eraan zich terughoudend op te stellen in dezen, aangezien het om intern functioneren van een vakbond gaat, en omdat de bond vaak gesprekspartner is van het departement. De minister acht zich niettemin verantwoordelijk, ook omdat (voormalige) bestuursleden rijksambtenaren waren.

Zo was Marcel Smit, die zich op Twitter naar de buitenwereld met enige trots presenteert als “oud-voorzitter Justitievakbond Juvox”, op enig moment gedetacheerd bij het ministerie bij JenV. Smit declareerde volgens Argos tussen 2012 en 2019 meer dan 170.000 euro, die onder meer werd besteed aan een royaal honorarium voor door zijn partner uitgevoerde werkzaamheden.

Dat de bestuursleden rijksambtenaar waren, betekent volgens de minister dat de Gedragscode Integriteit Rijk en het Personeelsreglement op hen van toepassing zijn en zij zich moeten laten leiden door “de vereisten van goed ambtenaarschap”. Vorig jaar werd een onafhankelijke commissie ingesteld.

Feitenonderzoek

De onafhankelijke commissie werd opgedragen om feitenonderzoek te doen “naar aanleiding van meldingen van vermoedens van niet integer gedrag door rijksambtenaren die tevens lid zijn/waren van het hoofdbestuur van Juvox”, en hoe deze feiten en omstandigheden zich verhouden tot de vereisten van goed ambtenaarschap.

De geschetste problematiek binnen de bond is tweeërlei. Ten eerste waren de onderlinge verhoudingen binnen het bestuur van het niveau slangenkuil, en ten tweede was de financiële administratie ver beneden peil. Wat interne spanningen betreft, is een beeld gerezen van “onderlinge bejegening dat niet past bij hoe medewerkers van JenV met elkaar zouden moeten gaan.” Het Argos-artikel, dat werd gebaseerd op gesprekken met meer dan vijftien kaderleden, (oud-)bestuursleden en andere betrokkenen die geen blad voor de mond namen, droeg niet bij aan de goede sfeer. In deze situatie is volgens de onderzoekscommissie alleen maar sprake van verliezers.

Ten aanzien van financieel-administratieve zaken oordeelt de commissie dat, kort gezegd, de hoofdbestuurders veel te royaal beloond zijn. De vergoedingen voor de bestuursactiviteiten in combinatie met doorbetaling van het salaris – bestuursleden kregen vrijstelling van hun dagelijkse betrekking – noemt de commissie “bovenmatig en dus niet passend”.

Hoe nu verder?

Om te voorkomen dat de wantoestanden zich opnieuw zullen voordoen, zal de plaatsvervangend secretaris-generaal (SG; de hoogste ambtenaar op een ministerie) van JenV “heldere kaders” vaststellen met het huidige bondsbestuur “die bijdragen aan transparantie, goede verantwoording naar belanghebbenden en handelen in overeenstemming met fiscale wet- en regelgeving.” Ook wordt de Belastingdienst op de hoogte gesteld van de bevindingen van de commissie om met terugwerkende kracht na te gaan of afdrachten ten bate van de bestuursleden correct zijn gedaan.

Het Openbaar Ministerie, dat aangiftes heeft ontvangen met betrekking tot de zaak, heeft ook het rapport van de commissie ontvangen, “vanwege het strafvorderlijk belang om deze aangiftes zo zorgvuldig mogelijk te kunnen beoordelen”. Ten slotte heeft de SG een appel gedaan op het hoofdbestuur om “richting alle leden” recht te doen aan de bevindingen en oordelen van de commissie.

Het rapport van de commissie is hier in zijn geheel te lezen.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven