De Brauw stapt in de sociale rechtshulp

Jonge advocaten van De Brauw Blackstone Westbroek gaan sociale rechtshulp verlenen onder begeleiding van sociaal advocaten. De 21 advocaat-stagiairs van de nieuwe lichting van de interne opleiding De Brauwerij worden klaargestoomd om zaken in het sociale huurrecht aan te pakken. Het is uniek dat een commercieel advocatenkantoor zoveel toevoegingszaken doet.

Delen:

Advocaat-stagiairs van De Brauw gaan toevoegingszaken doen (foto: De Brauw)

De junior advocaten doen zelfstandig zaken en worden daarbij binnen de eigen opleiding De Brauwerij begeleid door senior advocaten van De Brauw en vijf advocaten van sociale kantoren in Amsterdam. De advocaat-stagiairs krijgen niet alleen een vijfdaagse cursus sociaal huurrecht, maar ook een cursus toevoegingen.

“De achtergrond is heel simpel,” verklaart advocaat Jonathan Soeharno van De Brauw. “Er is veel overleg in het kader van de versterking van de advocatuur, en zo ontdekten we dat er in het sociale huurrecht een groot tekort is aan advocaten, waardoor er in Amsterdam rechtzoekenden zonder advocaat zitten. We zijn in gesprek gegaan met een aantal advocaten, en het beeld bleek te kloppen. Toen was de afweging heel simpel. Als grootste kantoor van Nederland en dus van Amsterdam wilden we iets doen om te zorgen dat zo’n grote groep rechtzoekenden in Amsterdam toch geholpen kan worden.”

Om proceservaring op te doen, deden jonge advocaten binnen het Brauwerij-programma tot nu toe vooral zaken die afkomstig zijn van rechtsbijstandsverzekeraars. Daarnaast gaan de stagiairs nu ook toevoegingszaken doen op het gebied van sociaal huurrecht. “Sociaal huurrecht is een apart vak,” vindt Soeharno. “Omdat we als De Brauw zelf geen expertise hebben op dat gebied, werken we samen met vijf sociaal advocaten: drie van Van Doorn cs advocaten, en Paula Sie van Binnenstad Advocaten en Jeroen Wolfrat van Struycken advocaten.” Bij sociale huurzaken gaat het om kwesties als ontruiming wegens overlast, voortzetting van de huur na overlijden en medehuur.

Code Drion

Een van de deelnemende sociaal advocaten is Bas Vlieger van Van Doorn cs advocaten. Hij legt uit dat er in het huurrecht een tekort is omdat veel gespecialiseerde advocaten zijn gestopt. “Daar komt bij dat je voor complexe huurzaken nauwelijks extra uren krijgt. We moeten wegens gebrek aan capaciteit veel huurzaken doorsturen naar het Juridisch Loket of bevriende kantoren.”

Er is in het verleden vanuit de politiek en de juridische sector meermaals een beroep gedaan op commerciële advocatenkantoren om mee te betalen aan sociale rechtshulp. Denk aan de Code Drion, een oproep van toenmalig algemeen deken Jan Loorbach, het plan van minister Dekker om commerciële kantoren te laten meebetalen aan sociale rechtshulp en de reactie daarop van grote kantoren.

Soeharno herinnert eraan dat grote kantoren in het verleden toevoegingszaken deden. “Maar we zijn, mede in overleg met de sociale advocatuur, uit die markt gestapt, omdat het om zelfstandige expertisegebieden gaat.” Hij zegt dat de druk op de commerciële advocatuur geen rol heeft gespeeld bij dit huurrechtproject. Soeharno verwijst naar de motie waarin de Tweede Kamerleden Ceder (ChristenUnie) en Mutluer (PvdA) de regering oproepen ‘te bewerkstellingen dat de gehele advocatuur gaat bijdragen aan de gesubsidieerde rechtsbijstand’. Volgens de Kamerleden heeft de commerciële advocatuur ‘zich nauwelijks bereid verklaard een maatschappelijke bijdrage te leveren’. Dat is volgens Soeharno een misverstand. “We zijn met Mutluer in gesprek geweest, en hebben haar verteld hoeveel maatschappelijk activiteiten al wordt ontplooid door de commerciële advocatuur. Denk daarbij aan probono-zaken en ondersteuning van kunst en cultuur.” Soeharno zegt dat De Brauw in 2022 meer dan 7.400 uur in pro bono heeft gestoken.

Geen vervuiling van cijfers

Het gaat om een pilot van zes maanden. “Als er weer voldoende advocaten zijn voor sociale huurzaken, kunnen we deze knop dichtdraaien en de knop van rechtsbijstandsverzekeringen weer opendraaien,” verklaart Soeharno. “Sociaal advocaten kunnen als geen ander aangeven of er wel of niet behoefte is aan steun.”
De financiering loopt via de Raad voor Rechtsbijstand. “We vinden het heel belangrijk om toevoegingen aan te vragen en ook te declareren, omdat er dan geen vervuiling optreedt van de cijfers,” stelt Soeharno. “Zodat de minister niet op het idee kan komen dat het een stuk goedkoper is als een groot kantoor die zaken doet.”
De zaken komen binnen via een van de drie samenwerkende kantoren, en die beslissen of een zaak geschikt is om door De Brauw te laten doen. In beginsel komen cliënten naar het kantoor van De Brauw. “Maar het kan zo zijn dat we, afhankelijk van de zaak of de cliënt, de zaak ergens anders behandelen,” zegt Soeharno.

Jonathan Soeharno (De Brauw)

Bas Vlieger is nieuwsgierig hoe de pilot gaat lopen. Hij noemt de uitnodiging van De Brauw om hieraan mee te werken ‘uniek, heel erg mooi.’ “We kunnen het aantal zaken zelf niet goed aan, slim van De Brauw om het hiaat te zien en erin te springen.”
De pilot biedt bovendien kansen voor het uitdiepen van vragen waarvoor sociaal advocaten geen tijd hebben. “Het kan van enorme waarde zijn als zoiets diepgravend wordt uitgezocht,” meent Vlieger.

Complexe zaken

Soeharno vult aan: “Een van onze verwachtingen is dat wij onze tanden kunnen zetten in complexe zaken. In onze beroepsopleiding is er geen limiet aan de tijd die we aan zaken kunnen besteden. Als er op één punt nog rechtsonduidelijkheid is, kunnen we besluiten de zaak uit te procederen tot aan de Hoge Raad. Als onze sociale partners zeggen: ‘Gek dat hier nog geen uitspraak van de Hoge Raad ligt’, kunnen wij dat samen oppakken.”

De jonge mensen die de sociale huurzaken doen, zijn zeer enthousiast, zegt Soeharno. “De generatie die er nu aan komt, vindt maatschappelijk relevant werk heel belangrijk. En het project sluit ook goed aan bij onze opleidingsfilosofie. Als je hier komt werken heb je alle benodigde juridische kennis of doe je die in no time op, maar de houding van een advocaat moet je van nul af aan ontwikkelen. We verwachten dat deze pilot er een nieuwe dimensie aan toevoegt. Dit project doet een groot beroep op je sociale vaardigheden. Je moet je cliënt kunnen inschatten, op meerdere lagen kunnen schakelen.”

Voor de toekomst van de nieuwe advocaten is het project sowieso nuttig, zegt Soeharno: “We hebben een up or out model, binnen tien jaar is het grootste deel uitgestroomd. Sommigen beginnen een eigen kantoor, en we horen van onze alumni dat weinig mensen de sociale advocatuur in gaan. We hopen dat de drempel om dat te doen wordt verlaagd, doordat ze hier kennismaken met sociale advocatuur.”
Soeharno wil benadrukken dat De Brauw absoluut niet aan broodroof doet. “Onze bedoeling is niet om hier met een nieuw sociaal kantoor te komen, we doen alleen zaken die de sociale advocatuur niet aan kan.”

Diepte-investeringen

Reinier Feiner (VSAN)

Voorzitter Reinier Feiner van de Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) heeft gemengde gevoelens bij het project van De Brauw. “Aan de ene kant zijn we positief. Er zijn grote tekorten aan sociaal advocaten in het huurrecht. Dat De Brauw-advocaten onder leiding van sociaal advocaten sociale huurzaken doen is prima. Zo wordt de rechtzoekende goed bediend.” Feiner is ook lovend over de positieve houding van Jonathan Soeharno: “Een prima vent.”

Maar hij is ook kritisch. “Het is een pilot, en de bestendigheid ervan is afhankelijk van de partners van dit kantoor. Wat gaan ze doen als het economisch tegenzit?”
Bovendien, vindt Feiner, is de pilot geen adequaat antwoord op het rapport van onderzoeksbureau Panteia, in opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand. Daarin staat dat er door structurele onderfinanciering grote leemtes zijn in de gefinancierde rechtshulp die alleen kunnen worden gevuld door langdurige diepte-investeringen. Feiner: “Dus je moet door opleidingen en goede verdiensten stimuleren dat advocaten de sociale advocatuur in willen. Met deze pilot worden de problemen niet opgelost.”

Feiner is bang dat het project door – vooral – rechtse partijen zal worden aangegrepen om een rem te zetten op investeringen in de sociale rechtshulp, met als argument ‘De advocatuur lost het immers zelf op’. Hij zet ook vraagtekens bij de uitvoering door De Brauw: “Ik twijfel er niet aan dat De Brauw goede rechtshulp kan bieden, ik twijfel er wel aan of ze dat met de menselijke maat kunnen doen. Het risico is dat ze rechtsbijstand verlenen met afstand tot de rechtzoekende.”

Tijdens de vergadering van de Kamercommissie Justitie en Veiligheid van 14 september heeft minister Weerwind (voor Rechtsbescherming) De Brauw gecomplimenteerd met het project: “Ik dank De Brauw dat ze dit zo oppakken. De Brauw wil hiermee bijdragen aan een oplossing, de behoeften analyseren van sociaal advocaten en voor verlichting zorgen van de gesubsidieerde rechtsbijstand in dit rechtsgebied in Amsterdam. Ik moedig dit soort initiatieven aan.”

 

Lees meer over:

Meer weten over deze organisatie(s)?

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven