Het grote praktijkbelang van de klachtplicht staat garant voor een gestage stroom rechtspraak. Ook op 9 mei jl. wees de Hoge Raad een arrest over deze materie. Daarin oordeelt hij dat een koper zelf mag bepalen over welke gebreken in het gekochte hij zich beklaagt (HR 9 mei 2014, ECLI:NL:HR:2014:1077, (ABN AMRO/Botersloot)).
Verkoper Fortis (inmiddels ABN AMRO) garandeert aan koper Botersloot dat het verkochte kantoorpand vrij is van asbest. Als achteraf toch hechtgebonden asbest (de relatief ongevaarlijke variant) wordt ontdekt, wordt daarover niet geklaagd. Dat gebeurt wel, als enige tijd later ook losgebonden asbest (de gevaarlijke variant) wordt ontdekt en het gebouw nog diezelfde dag voor langere tijd wordt ontruimd.
Wanneer Botersloot haar schade vanwege losgebonden asbest wil verhalen, meent Fortis dat zij daarmee te laat is: Botersloot heeft immers eerder ontdekte asbestgebreken niet aan de orde gesteld, zodat een beroep op non-conformiteit inmiddels niet meer binnen bekwame tijd is gedaan (vgl. art. 7:23 lid 1 BW).
De Hoge Raad geeft kopers echter de vrijheid om selectief te zijn. Een koper hoeft niet over een gebrek in het gekochte bij de verkoper te klagen, als hij dat gebrek om wat voor reden dan ook voor lief wil nemen. De rechter hoeft dan ook niet onafhankelijk van het partijdebat te beoordelen of een gekochte zaak in objectieve zin non-conform is. Hij mag voor de vraag, of tijdig aan de klachtplicht is voldaan, aanknopen bij het specifieke gebrek waar de koper zich op beroept.
Deze keuzevrijheid brengt voor de koper ook risico’s met zich mee: blijkt een gebrek later ernstiger dan gedacht, of was er aanleiding om nader onderzoek te doen, dan is de koper mogelijk alsnog zijn rechten kwijt. Voor Botersloot loopt het goed af, nu de aanwezigheid van hechtgebonden asbest haar niet bedacht hoefde te maken op losgebonden asbest. Bij twijfel verdient tijdig klagen (en nader onderzoek) echter de voorkeur.
