De GOMA 2022 beoogt te bewerkstelligen dat op een redelijke, rechtvaardige en voortvarende manier wordt omgegaan met situaties waarin een patiënt wordt geconfronteerd met een medisch incident. Hierbij wordt gestreefd naar een klimaat van wederzijds vertrouwen, transparantie en samenwerking.
De GOMA 2022 bevat 26 aanbevelingen. De aanbevelingen zijn niet alleen toegespitst op ziekenhuizen en hun aansprakelijkheidsverzekeraars, maar ook op zorgaanbieders en zorgverleners die met een incident als bedoeld in de code te maken krijgen. Ook richt de Gedragscode zich tot belangenbehartigers van patiënten. In het oog springende punten in de GOMA 2022 zijn dat de zorgaanbieder voorziet in mogelijkheden voor begeleiding en ondersteuning van de patiënt gedurende het traject van de afhandeling van incidenten, klachten en verzoeken om schadevergoeding. Dit kan plaatsvinden door het bij voorkeur aanwijzen van een contactpersoon (aanbeveling 3). Dit betekent – in lijn met de wet Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) – dat een zorgaanbieder wordt geacht een onafhankelijke klachtenfunctionaris in dienst te hebben.
De GOMA 2022 voorziet niet slechts in begeleiding voor de patiënt. Ook voor de zorgverlener is begeleiding na een incident veelal wenselijk en soms zelfs noodzakelijk. In aanbeveling 5 bepaalt de GOMA 2022 dat de zorgaanbieder voorziet in mogelijkheden voor begeleiding en ondersteuning van de zorgverlener.
Een ander aspect is dat de GOMA 2022 openheid rondom incidenten wil bevorderen. Zo kan in aanbeveling 11 worden teruggelezen dat de zorgaanbieder de patiënt aanbiedt om een calamiteitenrapport samen te bespreken en dat de patiënt desgewenst een schriftelijke samenvatting van het rapport ontvangt. Uit onderzoek is gebleken dat patiënten veel waarde hechten aan de erkenning dat hen een incident is overkomen. In de voorheen geldende GOMA werd het maken van excuses al behandeld, maar aanbeveling 12 van de GOMA 2022 voorziet daar nog explicieter in. In gevallen waarin sprake is van een fout of tekortkoming in de verleende zorg betuigt de zorgverlener medeleven en biedt hij, waar nodig en gepast, excuses aan. Hierbij wordt benadrukt dat de vrees dat door het aanbieden van excuses aansprakelijkheid wordt erkend niet gegrond is.
De GOMA 2022 bevat ook aanbevelingen over het in behandeling nemen en het afhandelen van verzoeken om schadevergoeding, waarbij ook een rol is toebedeeld aan de belangenbehartiger van de patiënt. Deze belangenbehartiger dient zich te laten leiden door de gerechtvaardigde belangen van de patiënt, informeert de patiënt over zijn taak en voorziet de patiënt van de correspondentie die met de zorgaanbieder of verzekeraar wordt gevoerd. Ook wordt de belangenbehartiger aangemoedigd om een actieve rol te vervullen bij het laten plaatsvinden van een gesprek tussen patiënt, de zorgaanbieder en/of diens aansprakelijkheidsverzekeraar (aanbeveling 17).
Tot slot wil ik wijzen op aanbeveling 25, die erop toeziet dat de zorgaanbieder of diens verzekeraar zorg draagt voor een adequate inhoud van een vaststellingsovereenkomst. De vernieuwde GOMA 2022 bevat een aantal good practices voor de behandeling en afwikkeling van klachten en claims in medische aansprakelijkheidskwesties. De GOMA 2022 bevat daarmee alle ingrediënten om een kwalitatief goed klimaat van vertrouwen, transparantie en samenwerking na het plaatsvinden van een medisch incident te creëren.
