Is het altijd al uw droom geweest om voorzitter van de Vreemdelingenkamer van de Raad van State te worden, of kwam het toevallig op uw pad?
“Geen van beide. Wel ben ik al sinds mijn aantreden bij de Raad in 2007 lid van de Vreemdelingenkamer. Ik vind het nog elke dag een belangrijk en boeiend terrein binnen het bestuursrecht. Daarbij komt dat het inmiddels grotendeels Unierechtelijk is geworden, en van huis uit ben ik een EU-generalist. Dus toen opvolging van de voorzitter in beeld kwam, heb ik met veel enthousiasme gesolliciteerd.”
De Vreemdelingenkamer behandelt binnen de Raad van State veruit de meeste zaken. In 2021 kwamen er ruim zesduizend nieuwe zaken binnen, tegen ruim vierduizend bij de Omgevings- en Algemene Kamer samen. De Vreemdelingenkamer deed in 2021 5.562 zaken af, dan zijn er meer dan honderd per week. Hoe valt dat te behappen?
“Om te beginnen door het uitstekend werk van een groot aantal gespecialiseerde juristen, die zaken voorbereiden en uitpluizen voor de staatsraden van de vreemdelingenkamer. En verder kan dit alleen doordat we bij ons in hoger beroep de mogelijkheid hebben om uitspraken verkort te motiveren als we de uitspraak van de rechtbank bevestigen.”
Tegelijk was de doorlooptijd ook nog eens kort: gemiddeld negen weken, waar de twee andere kamers er zo’n veertig over doen.
“Ook hier is de verkorte motivering een belangrijke factor. Verder hebben wij relatief veel verzoeken om voorlopige voorziening, die snel worden afgedaan.”
Sinds 2019 beslist niet meer de staatssecretaris voor Asiel en Migratie of ‘schrijnende gevallen’ in Nederland mogen blijven, maar de IND. Merkt u daar iets van in de Vreemdelingenkamer?
“Voor ons werk maakt het niet uit wie er beslist over schrijnende gevallen. Wij beoordelen de afgewezen aanvragen in hoger beroep en dan gaat het meer om de inhoud en of in de procedure met alle persoonlijke omstandigheden rekening is gehouden.”
Denkt u dat het ook de komende jaren in de Vreemdelingenkamer zo druk blijft?
“De instroom in het vreemdelingenrecht is erg onderhevig aan allerlei ontwikkelingen in de wereld. Dat geldt met name voor de instroom van asielzoekers. Denk aan oorlogen of politieke omwentelingen waardoor veel mensen vluchten. Die aanvragen worden beoordeeld door de IND en de rechters beoordelen daarna of de afwijzingen stand kunnen houden. Dat kan veel werk zijn. Maar soms ook komen er veel vluchtelingen die (bijna) allemaal een vergunning krijgen, zoals uit Syrië nadat daar de oorlog uitbrak. Daar hebben wij als rechters op dat moment geen werk aan. De instroom is al met al nogal onvoorspelbaar. Maar ik vrees dat het met de huidige ontwikkelingen, en dan denk ik ook aan de gevolgen van de klimaatverandering, ook bij ons in de Vreemdelingenkamer voorlopig wel druk zal blijven.”
Als ik het voor het zeggen had…
“Ging het wat sneller met de transitie naar een leefbaarder planeet.”
Wie of wat is uw bron van inspiratie?
“Samenwerken met mensen, daar krijg ik altijd het meeste energie van. Ik ben verder een allesvreter en geloof niet dat ik één bron van inspiratie heb. Ik kan geïnspireerd raken door een goed en gezellig diner, een boeiende biografie, de natuur, muziek maken, de filosofie van wabi sabi….”
Welk boek las u het laatst?
“De trein naar Samarkand, van Guzel Jachina. Ik ben een enorme fan van haar boeken. Hoe ze karakters neerzet, onwaarschijnlijke gebeurtenissen geloofwaardig maakt, geschiedenis tastbaar maakt met verhalen over gewone mensen die lijden en liefhebben. Echt boeken om in weg te duiken, ook al gaan ze over dieptrieste periodes in Rusland na de revolutie. Het zijn dikke pillen die ik jammer genoeg veel te snel weer uit heb.”
Wat staat er bovenaan op uw bucketlist?
“Het Noorderlicht zien en trommelen in een optocht (niet tegelijkertijd).”
Met welke beroemdheid zou u 24 uur willen doorbrengen in een gevangeniscel?
“Met Sophie van Oranje-Nassau, groothertogin van Sachsen-Weimar-Eisenach. Als ze tenminste tot leven zou kunnen worden gewekt voor 24 uur. Dan lijmen wij ons bijvoorbeeld samen vast aan een snelweg en komen we een dag in de gevangenis. Zij was de zus van koning Willem III. Nadat ik haar biografie had gelezen (geschreven door Thera Coppens), was ik met stomheid geslagen dat wij in onze vaderlandse geschiedenislessen niets over deze vrouw horen. En vol bewondering voor wat zij – als vrouw in die tijd en daarbij geconfronteerd met grote tegenslagen in haar leven – voor elkaar heeft gekregen en heeft betekend voor ons land én Weimar. Zij was bijvoorbeeld de literair erfgename van Goethe en heeft het Goethe-Schiller archief in Weimar opgericht. Ik zou graag van haar horen hoe ze haar leven en haar rol zelf heeft ervaren.”
Benieuwd naar de studententijd van Hana Sevenster? Kijk hier!
