Naast de dagelijkse stroom aan informatie over een wereldwijde pandemie was er de afgelopen tijd nog een onderwerp veelvuldig in het nieuws: het bewerkstelligen van het 5G-netwerk. Zendmasten werden in brand gestoken en aan demonstraties tegen het netwerk was geen gebrek. Hoe is de invoering van het 5G-netwerk tot stand gekomen vanuit het oogpunt van het recht?
Europese Unie
Het telecommunicatiebeleid van de Europese Unie heeft als doel om de ontwikkeling en verspreiding van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën (ICT) te bevorderen. Een van de voornaamste initiatieven is om het gebruik van dergelijk telecomverkeer voor alle burgers van de EU zowel betaalbaar als gemakkelijk te maken. Dit telecommunicatiebeleid is onderdeel van het Europese beleid ter bevordering van de informatiemaatschappij. Een van de resultaten van dit beleid is dat het binnen de EU mogelijk is om zonder extra kosten mobiel te internetten in een andere lidstaat. In 2018 nam het Europees Parlement in dit kader ook een pakket aan dat de lidstaten verplicht om het gebruik van 5G mogelijk te maken. Het is voor iedere lidstaat verplicht om vanaf 2020 in ieder geval in één stad dit ‘supersnelle’ netwerk te hebben.
In feite wordt Nederland dus vanuit de Europese Unie ‘gedwongen’ om het 5G mogelijk te maken. Er is momenteel nog geen specifieke wetgeving die de introductie van 5G regelt. Wel staan er in de Telecommunicatiewet regels voor de uitgifte van frequenties en het delen van antenne-opstelpunten.
Gezondheid
Elektromagnetische velden van antennes zouden het lichaam dermate op kunnen warmen dat het slecht is voor de gezondheid van de mens. Vandaar dat het een eis is dat alle antennes voldoen aan de internationale limieten voor elektromagnetische straling. Ondanks deze maatregelen ter bescherming van de nationale gezondheid, is stichting Stop5GNL een kort geding gestart tegen de Staat om de uitrol van 5G tegen te houden. Zij stellen dat de overheid onrechtmatig handelt, omdat zij burgers niet beschermt tegen de gevaarlijke gevolgen van blootstelling aan de voorgenoemde elektromagnetische velden van 5G. Bij deze stap naar de rechter is het niet gebleven. De afgelopen tijd wordt herhaaldelijk brandgesticht in zendmasten door heel Nederland. Enkele weken geleden deed de rechter uitspraak, waarin zij stelt dat de uitrol van het 5G-netwerk in Nederland niet wordt uitgesteld. Volgens de advocaten van de Staat blijft Nederland ruim binnen de limieten zoals die zijn vastgelegd in de Europese telecomwetgeving. De rechter stelde wel voorop dat de Staat verplicht is om in te grijpen als blijkt dat er gezondheidsschade kan ontstaan onder de limieten die vandaag de dag veilig worden geacht. Geen volledige carte blanche voor de Nederlandse Staat dus…
