In een statige villa aan de kalme Raamsingel in Haarlem heerst een bedrijvigheid die je van buitenaf niet zou vermoeden. Vanuit dit pand wordt namelijk niet alleen een advocatenkantoor gerund, maar ook (afhankelijk van het moment) een kinderopvang, een kledingwinkel, een verkeersservice en een evenemententerrein.
Op kantoren met een faillissementssectie is de sfeer op dinsdagen anders dan normaal. Het spookt een beetje, er hangt een lichte spanning in de lucht en de telefoon wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Dinsdag is namelijk de dag dat op de rechtbanken de faillissementen worden uitgesproken en dus ook, in het verlengde daarvan, de curatoren worden benoemd. De dinsdag, de eventuele benoeming, is bepalend voor het verloop van de daarop volgende weken. Bij een benoeming is het alle hens aan dek, een leuk soort hectiek.
Wat ik mij nooit had gerealiseerd, is hoe divers het werk van een curator is. Arbeidsrecht, huurrecht, goederenrecht, ondernemingsrecht. Anders dan ik aanvankelijk dacht komen er veel meer rechtsgebieden kijken bij een faillissement dan enkel het faillissementsrecht. Vanaf het moment van het uitspreken van het faillissement treedt de curator in de plaats van de bestuurder van een vennootschap. En als het in het belang van de boedel is, dan kan het zomaar voorkomen dat de curator besluit de onderneming nog enige tijd door te laten draaien. De curator zal zich in zo’n geval in hele korte tijd moeten inwerken in het bedrijf, want er moeten elke dag beslissingen worden genomen. Wat doe je bijvoorbeeld met een crècheleidster met kinkhoest, die zich niet ziek voelt maar wellicht wel besmettelijk is? En hoe weet je zeker dat alle omleidingsborden die een verkeersservice had uitstaan, weer zijn opgehaald?
Een leuke situatie deed zich voor toen mijn collega en ik in een overleg een deel van de boedel van een failliete verkeersservice probeerden te verkopen. Aanwezig waren twee ‘concullega’s’ van de failliet die wel interesse hadden in de goederen die bij zo’n bedrijf horen. Tijdens de onderhandelingen ging het over kegels, actieframes en rvv-borden. De heren waren gelukkig bereid tot uitleg, want mijn vocabulaire moest grote sprongen maken. Op een gegeven moment kwam het gesprek op de verkoop van een aantal kunststof barrières. Om zeker te weten dat we het over hetzelfde hadden, verifieerde mijn collega dat het hierbij ging om barrières die met water of zand gevuld konden worden. Grote hilariteit bij de kopers, als ik niet beter zou weten dan zou ik denken dan mijn collega zojuist een briljante mop had verteld. De reden van de pret: het idee om een barrière met zand te vullen was blijkbaar hopeloos ouderwets. Je leert elke dag wat nieuws.
Gelukkig heb je als curator een belangrijke troef bij het afwikkelen van faillissementen: de Faillissementsgids. Deze gids moet je zien als het Jongewoudlopershandboek van de curator. Dat boek geeft Kwik, Kwek en Kwak steeds het antwoord op alle belangrijke vragen, zoals hoe een grizzlybeer te vangen met een proppeschieter en wat leukoplast. Evenzo heeft de Faillissementsgids het antwoord op alle denkbare vragen. De ervaren curator heeft de gids niet meer nodig en kan blindelings, zonder de index te hoeven raadplegen, de juiste pagina in de gids aanwijzen aan minder ervaren kantoorgenoten (al heb ik een sterke vermoeden dat ze eindeloos hebben geoefend op het nonchalant opengooien van de gids, maar dat ter zijde).
Tot zover voor nu, ik ga oefenen met de Faillissementsgids! Maar de kinkhoest- crècheleidster of de zandgevulde verkeersbarrières zal ik zelfs daarin niet vinden, vrees ik.
