Vrede, reconciliatie en rechtsstatelijkheid. Dit waren de saillante thema’s in de kersttoespraken van paus Franciscus, koningin Elizabeth II van het Verenigd Koninkrijk en koning Phillip VI van Spanje. Kerstredes zijn altijd een mooie gelegenheid om samen op wereldkwesties van het afgelopen jaar te reflecteren.
Pauselijke hervormingen, de aankomende brexit, de Madrileense overwinning in de economische wedstrijd tegen Catalonië, het kwam allemaal aan de orde.
Urbi et orbi
Vrede tegen duisternis was de rode draad van de pauselijke zegening urbi et orbi van Kerstmis vorig jaar. Deze diende om de ergste brandhaarden van de wereld langs te gaan. De pontifex hield een geopolitieke rede in faveure van de vrede. In het bijzonder noemde Bergolio Venezuela en wenste hij dat Jezus het geliefde Venezolaanse volk weer opwekt.
Naast het bovenstaande zijn de drie grootste uitdagingen van de paus, misbruik, celibaat en economie, afgelopen jaar prominent aan de orde geweest. Ten eerste is, bij misbruikzaken, de mogelijkheid om het ‘pauselijk geheim’ in te roepen, ingetrokken. Verder heeft de Amazonesynode, in verband met het celibaat, een zeer controversiële conclusie getrokken: de mogelijkheid voor (al) getrouwde priesters in de verste regionen van het dunbevolkte Amazonegebied. Ten slotte heeft de Heilige Vader, met het benoemen van Spanjaard – en vermeende opvolger – Juan Antionio Guerro als ‘minister’ voor Economie, een veelgeprezen zet gedaan in het zuiveren van de financiën van het Vaticaan (El Mundo, 26 december 2019).
BBC en La 1
Elizabeth II en Phillip VI zijn, zoals men kan betogen, monarchen van gespleten landen. Hoe is het mogelijk volken in zulk onvrede een boodschap van vrede te brengen? De Britse monarch beriep zich op de geest van reconciliatie om de wonden van de brexitstrijd te helen (El Mundo). Tijd dringt voor de Britten om tot een nieuwe harmonie te komen. Aanblijvende disharmonie zal anders wel teveel kunnen blijken voor het Verenigd Koninkrijk.
Don Felipe VI wees, in het kader van de Catalaanse kwestie, op de grondwet als verbindende factor en benadrukte, zeer terecht, dat Spanje een rechtsstaat is. Nu ook omdat de regio Madrid de regio Catalonië economisch gezien overtreft (El Mundo), is dit de juiste boodschap aan de separatisten. In plaats van illegale referenda: een constitutionele en rechtsstatelijke oplossing.
Beschouwend
De kerstrede van Willem-Alexander was, vergeleken met die van Franciscus, Elizabeth II en Phillip VI, lichter van aard. Wij moeten ons in vergelijking daarmee gelukkig achten. “Trek het je niet te veel aan als het eens tegenzit. Geef jezelf wat ruimte. Het is oké”, zei de koning. In dit besef hoop ik dat iedereen een fijne Kerstmis heeft gehad en wens ik iedereen alsnog een gelukkig nieuw jaar.
