Mr. van de week is Paul Bovend’eert. Hij is hoogleraar Staatsrecht aan de Radboud Universiteit. Paul Bovend’eert is benoemd in het onderzoeksteam dat in opdracht van premier Rutte historisch onderzoek gaat doen naar het inkomen van de koning. De aanleiding voor dit onderzoek is de berichtgeving van RTL4 over geheime afspraken met de Belastingdienst. Volgens deze afspraken zouden de Koning en zijn voorgangers jaarlijks compensatie krijgen voor de betaalde vermogensbelasting.
Als we u vragen waarom u hiervoor bent benaderd, zult u zeggen: ‘Dat moet u aan de premier vragen’. Maar we vragen het toch aan u.
Dat moet u inderdaad aan de minister-president en zijn ambtelijke staf vragen. Ik kan hierover alleen maar opmerken dat ik herhaaldelijk geschreven heb over het koningschap en dat ik een jaar geleden samen met Carla van Baalen en Alexander van Kessel van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis een evaluatierapport heb geschreven over de kabinetsformatie 2012, de eerste formatie in de parlementaire geschiedenis die plaatsvond zonder de Koning. De positie van de Koning kreeg in dat rapport ruime aandacht. Het rapport is destijds goed ontvangen in ‘Den Haag’.
U doet dit onderzoek samen met de hoogleraren Carla van Baalen (Radboud Universiteit) en Mark van Twist (EUR). Hoe gaat u dit onderzoek inrichten? En wat is de werkverdeling?
Dat is nog in beraad. Voor mij geldt dat het heel interessant is om zo´n onderzoek uit te voeren samen met een historicus en een bestuurskundige/econoom. Een bestuurskundige kijkt heel anders naar politieke verschijnselen, meer gericht op feitelijke machtsuitoefening. Een historicus is heel bedreven in het naar boven brengen van feiten door archiefonderzoek en interviews. Voor mijzelf is deze opdracht interessant en relevant omdat ik al van plan was de komende periode een monografie te schrijven over het koningschap voor de serie monografieën Staats- en Bestuursrecht van Wolters Kluwer.
Het kabinet liet na een eerste onderzoek weten dat er geen bewijs is voor de geheime afspraken. Als u mocht concluderen dat er toch iets aan de hand is, wat dan?
Eerst maar eens het onderzoek uitvoeren, zou ik zeggen.
Als u het voor het zeggen had dan?
Dan zou ik in ieder geval de bestaande bestuursstructuur van de rechterlijke organisatie ingrijpend herzien en ervoor zorgen dat de minister van Veiligheid en Justitie meer op afstand komt te staan en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht en van de rechter in relatie tot politiek Den Haag weer beter gewaarborgd is.
Wat is het hoogtepunt in uw juridische carrière?
Geen idee. Ik denk niet in dergelijke hoogtepunten. Het is maar werk.
Wat of wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Dat waren vroeger Tijn Kortmann, hoogleraar staatsrecht in Nijmegen, helaas vorig jaar overleden, en Harrie Beekman, hoofdmedewerker staatsrecht in Nijmegen en goede vriend van Tijn Kortmann. De leden van de huidige Nijmeegse sectie staatsrecht zijn tegenwoordig ook een mooie inspiratiebron!
Wat is over u niet bekend, wat wel interessant is?
Tsja, wat hierop te antwoorden? Misschien is het interessant om te melden dat ik ongeveer twintig jaar geleden aan de rechtenfaculteit van de University of Iowa, in the middle of nowhere dus, enige tijd onderzoek deed en daar een aantal personen heb leren kennen met wie ik nog steeds bevriend ben of contact heb gehouden. Een van die ‘Iowans’ is Mr.Tom Wickham, destijds rechtenstudent, nu de hoogste ambtenaar, ‘Parliamentarian’, van het US House of Representatives van het Amerikaanse Congres. Een heel aardige kerel, die altijd klaar staat als ik een vraag heb over Amerikaans staatsrecht. Afgelopen zomer heeft hij mij tijdens een onderzoeksverblijf in Washington DC ontzettend geholpen bij mijn onderzoek naar ambtelijke integriteit in het Amerikaanse Congres, door afspraken te regelen met de Congresleden en stafmedewerkers die integriteit in hun portefeuille hebben. Integriteit is een interessant en gevoelig thema in het nieuwe Trump tijdperk. Het wordt zwaar weer daar in de VS.
Welke juridische website raadpleegt u vaak?
Kluwer Navigator.
Welk boek las u het laatst?
Ik ben een grote fan van Jonathan Frantzen (Freedom en Corrections), maar dat laatste boek van hem, Purity, is niet doorheen te komen. Ik krijg het maar niet uit.
Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Dit is een ranzige vraag, maar ik zal geen ranzig antwoord geven. Ik zou wel langere tijd met Robert A. Caro willen praten. Hij is de biograaf van president Lyndon Johnson. Hij heeft al drie prachtige delen over het leven van deze fascinerende president geschreven. Johnson was de meest succesvolle president na de Tweede Wereldoorlog, de man van civil rights en social security, helaas verguisd vanwege zijn Vietnam-politiek. Caro is al in de tachtig, heeft zijn leven gewijd aan het schrijven van boeken over Johnson en is nu met zijn laatste deel bezig over de jaren 1964-1968. Hij schrijft prachtig. Het is spannend en meeslepend. Een echte aanrader!