Eerder deze week kreeg de Rechtbank Midden-Nederland in een kort geding een opmerkelijke zaak voor zich. Een eindexamengala is natuurlijk een ontzettend leuke afsluiting van de tijd op de middelbare school, maar het komt niet vaak voor dat een leerling toegang tot zo’n galafeestje probeert af te dwingen bij de voorzieningenrechter.
Het afsluitende feestje op het schoolplein voor de laatste schooldag van de eindexamenleerlingen van het Kalsbeek College in Woerden is verre van vlekkeloos verlopen dit jaar. Leerlingen hebben eieren en meel naar voorbijgangers gegooid en een auto van een docent beklad met verf. Als klap op de vuurpijl hadden ze ook nog eens vuurwerk bij zich, dat door de school uitdrukkelijk verboden was. Na deze ongeregeldheden heeft de schoolleiding besloten om de onruststokers de toegang tot het examengala te ontzeggen. Het personeel heeft slechts twaalf van de dertig leerlingen die deel hebben genomen aan deze misdragingen kunnen identificeren. Dat leerlingen niet naar het eindexamengala zouden mogen komen voor het geval dat ze zich zouden misdragen, was al voorafgaand aan de laatste schooldag aangekondigd in een brief aan de ouders van de leerlingen. Met een advocaat in touw besloot een van de leerlingen naar de rechter te stappen om alsnog toegang tot zijn eindexamengala te verkrijgen.
De vraag die de burgerlijk rechter in deze zaak moest beantwoorden was of de schoolleiding in redelijkheid het besluit kon hebben genomen om de leerling in kwestie (eisende partij) niet toe te laten tot zijn aankomende eindexamengala. De leerling ontkende immers dat hij deel heeft genomen aan de misdragingen op het schoolplein tijdens de laatste schooldag. Hij stelde wel aanwezig te zijn, maar gaf aan vooral rondom de school te hebben gereden op zijn scooter met een vriend. Die kon dat verhaal bevestigen.
De rechter moest vervolgens een afweging maken tussen de positie van de school en de positie van de leerling. Het was volgens de rechter volkomen terecht dat de schoolleiding de onruststokers bestraft heeft, met het oog op het waarborgen van de veiligheid van eenieder in en rondom de school. De beslissing om de leerlingen de toegang tot het eindexamengala te ontzeggen, moet wel zorgvuldig genomen worden, aldus de rechter.
Die zorgvuldigheidseis zorgde er uiteindelijk voor dat de rechter de school veroordeelt om de eiser toe te laten tot het eindexamengala, op straffe van een dwangsom van € 10.000,-. De leerling was immers niet gehoord voordat de directeur de sanctie nam. De schoolleiding heeft niet zorgvuldig gehandeld in het besluitvormingsproces, door alleen op basis van anonieme getuigen de eisende partij als schuldig aan de misdragingen aan te merken. Hiermee werd het fundamentele beginsel van hoor- en wederhoor geschonden, en dat kan de school worden aangerekend, zo vindt de rechter.
Het is een interessante ontwikkeling dat leerlingen tegenwoordig hun geschil met de school uit gaan vechten bij de rechter. Persoonlijk ben ik benieuwd in hoeverre we in de toekomst meer van dit soort zaken zullen zien bij de voorzieningenrechter.
Naar aanleiding van de uitspraak is de eisende partij overigens met zijn moeder een nieuw pak gaan kopen.
De volledige uitspraak ECLI:NL:RBMNE:2019:2359 is te vinden op rechtspraak.nl.
