Imkers moeten voortaan de locatie van hun bijen en hommels registreren, petflessen moeten voortaan voor minstens 25 procent uit gerecycled plastic bestaan en de eisen voor speeltoestellen bij gastouders worden versoepeld. Het Besluit vergelijking buitenlandse rechtsvormen treedt in werking en voor een aantal functies bij particuliere jeugdgevangenissen is een ‘Verklaring Omtrent het Gedrag politiegegevens’ nu verplicht. Zo zijn er met ingang van het nieuwe jaar allerlei wetten en regels in werking getreden. Mr. licht er enkele uit die voor juristen van belang zijn.
Bewijsrecht in civiele procedures
De Wet vereenvoudiging en modernisering bewijsrecht vereenvoudigt en moderniseert de regels over het verzamelen van informatie en bewijs voorafgaand en tijdens een civiele procedure. Hiervoor zijn het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en enkele andere wetten gewijzigd.
Procesdeelnemers kunnen voortaan verschillende bewijsverrichtingen in één verzoek aan de rechter samenvoegen; een getuigenverhoor kan bijvoorbeeld samen met een deskundigenonderzoek of worden aangevraagd. Het inzagerecht is verduidelijkt, zodat procesdeelnemers ervan op de hoogte zijn dat zij recht hebben op inzage van stukken die zich bij de andere partij of bij een derde bevinden.
Ook is nu wettelijk vastgelegd dat gerechtsdeurwaarders bewijsmateriaal kunnen veiligstellen door er beslag op te leggen. Tevens verduidelijkt de wet de rol van de rechter bij de waarheidsvinding door aan te geven dat de rechter de ruimte heeft om actief met partijen in gesprek te gaan over de door hen aangevoerde feiten.
Wagevoe in werking
De Wet aanpassing geschillenregeling en verduidelijking ontvankelijkheidseisen enquêteprocedure (ofwel de Wagevoe) is bedoeld om geschillen tussen ruziënde aandeelhouders sneller en efficiënter op te lossen. De wet verruimt de gronden waarop en aan wie de verschillende onderdelen van de geschillenregelingsprocedure kunnen worden toegewezen. De procedure is geen dagvaardingsprocedure meer, maar een verzoekschriftprocedure die in één feitelijke instantie wordt gevoerd. Dat gebeurt bij de Ondernemingskamer, en niet meer bij de rechtbank.
Naast een aanpassing van de geschillenregeling biedt de Wagevoe een verduidelijking van de voorwaarden die gelden voor de toegang tot de enquêteprocedure voor kapitaalverschaffers van beursvennootschappen.
Spreekrecht slachtoffers en nabestaanden
Slachtoffers en nabestaanden krijgen een beperkt spreekrecht tijdens tbs- en jeugd-tbs-verlengingszittingen. Het spreekrecht geldt alleen voor zittingen waarbij voorwaarden worden opgelegd aan de dader of voorwaarden worden gewijzigd. Slachtoffer en nabestaanden kunnen op de zitting kunnen toelichten welke beschermingsbehoefte zij hebben; ze kunnen bijvoorbeeld vragen om een contactverbod of locatieverbod.
Nieuwe ambtseed
Ambtenaren, zoals bijvoorbeeld gerechtsambtenaren, die in dienst komen bij de rijksoverheid leggen een nieuwe versie van de ambtseed af. (Voor rechterlijk ambtenaren − rechters en raadsheren – geldt een andere eed). De nieuwe eed maakt duidelijker dat ambtenaren in het algemeen belang voor de samenleving werken. Ook drukt de nieuwe eed beter uit dat ze werken op basis van rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid en respect.
Woo-dashboard
Er gaat een eerste versie van een dashboard live dat inzicht geeft in de afhandeling van Woo-verzoeken bij ministeries. Dit dashboard is publiek toegankelijk en moet de manier waarop de rijksoverheid op dit moment informatie geeft over Woo-verzoeken verbeteren.
Beloning curatoren, bewindvoerders en mentoren
De beloningen voor curatoren, bewindvoerders en mentoren voor hun werk als wettelijk vertegenwoordiger zijn verhoogd met 6,2583%.
Een overzicht van alle nieuwe wetten en regels die per 1 januari 2025 in werking zijn getreden is te vinden op Overheid.nl.
