Poetin doet afbreuk aan de democratische rechtsstaat

Delen:

Het Russische parlement heeft deze week ingestemd met een grondwetswijziging. Hierdoor is het voor Vladimir Poetin mogelijk om president te blijven tot aan 2036. Hiermee doet hij afbreuk aan de rechtsstaatgedachte die juist is bedacht om burgers te beschermen tegen absolute vorsten.

Artikel 1 van de Russische grondwet bepaalt dat Rusland een democratische rechtsstaat is. Dit houdt in dat de overheid is gebonden aan wetten, de drie machten gescheiden zijn, de rechtspraak onafhankelijk is en de burgers grondrechten hebben. De rechtstaat is bedacht om burgers te beschermen tegen de overheid. Zo wordt voorkomen dat alle macht terecht komt bij één persoon. Dit klinkt in theorie heel mooi, maar de praktijk in Rusland is vaak anders. De Russische rechtspraak wordt gekenmerkt door een hoge mate van willekeur en rechten van burgers worden niet gewaarborgd. Nu Poetin ook nog de grondwet wil wijzigen (de grondwet wordt gezien als de politieke spelregels), kan je stellen dat Rusland definitief afstand neemt van de democratische rechtsstaat.

Wijziging van artikel 81

In de Russische grondwet staat vast dat één en dezelfde persoon niet langer dan twee termijnen het ambt van president kan bekleden. Dit zou betekenen dat Vladimir Poetin in 2024 niet meer mee zou mogen doen aan de verkiezingen. Voor Poetin wordt er echter een uitzondering gemaakt. Mocht de grondwetswijziging tot stand komen, dan zou Poetin president kunnen blijven tot aan 2036. Zijn termijnen worden dan op nul gezet waardoor hij weer twee termijnen kan vervullen. Dit gaat in de praktijk dan ook zeer waarschijnlijk gebeuren aangezien Poetin erg populair is in eigen land. Poetin zelf zegt hierover dat hij de termijnenregel niet wil schrappen. Hierdoor zou Rusland terug kunnen vallen naar de situatie in de Sovjettijden. Hij erkent hiermee dat het niet goed is dat één persoon zo lang de macht heeft, alleen maakt hij voor zichzelf dan graag een uitzondering. Dit typeert het regime van Poetin.

Je kunt je afvragen waarom het slecht is dat één persoon zo lang aan de macht blijft. Want deze wijziging betekent niet dat Poetin niet meer democratisch gekozen hoeft te worden. Tevens is het in Nederland mogelijk om levenslang minister-president te zijn.

Iemand die lang aan de macht is, krijgt steeds meer macht. Dat betekent ook dat zijn beleid ook praktijk wordt, of je het er nou mee eens bent of niet. Daarnaast leert de geschiedenis ons dat lange machthebbers ook vaak misbruik maken van die macht. Zij zijn aan niemand verantwoording verschuldigd. Ook het argument van de levenslange minister-president in Nederland verdient een nuance. De minister-president is in Nederland niet de absolute machthebber, hij is slechts de “primus inter pares” (de eerste onder de gelijken).

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven