De rechtbank Limburg begint op 1 januari 2020 met het Schuldenloket. Daarmee hoopt de rechtbank dat mensen met schulden in een vroeg stadium worden gezien en gehoord, zodat makkelijker kan worden gewerkt aan een integrale oplossing. Alle gemeenten in Limburg hebben al aangegeven te zullen meedoen aan dit initiatief, dat past bij eerder door de Rechtspraak gelanceerde plannen om mensen met schuldenproblematiek te helpen.
Dominant probleem
De Rechtspraak signaleert al langer dat veel mensen moeite hebben zich staande te houden in de huidige samenleving. Zij krijgen te maken met een opeenstapeling van problemen, die vaak leiden tot allerlei juridische procedures. Beslissingen van rechters zorgen vaak niet voor een structurele oplossing van die problemen, en kunnen deze zelfs verergeren. Schulden vormen daarbij vaak een dominant probleem. Wanneer de schuldenproblematiek niet wordt aangepakt, is het volgens de rechtbank Limburg bijna onmogelijk andere problemen op te lossen.
Mensen met schulden komen ruim zes keer zo vaak in aanraking met Justitie, zo blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Daarom verwacht de rechtbank dat zij “een goede locatie” is om te beginnen met hulp via deze nieuwe laagdrempelige doorverwijzing.
Schuldenfunctionaris
Rechters kunnen burgers vanuit alle rechtsgebieden naar het Schuldenloket doorverwijzen wanneer op een zitting blijkt dat iemand schulden heeft. Binnen de rechtbank is hiervoor een schuldenfunctionaris aangewezen. Deze zal aanwezig zijn bij rolzittingen van de kantonrechter. Voor andere zittingen is hij op afroep beschikbaar.
Deze schuldenfunctionaris gaat met betrokkene in gesprek om vast te stellen of er inderdaad problematische schulden zijn en of hij daarbij geholpen wil worden. In dat geval maakt de schuldenfunctionaris een afspraak met de schuldhulpverlening van de gemeente waar betrokkene woont.
Meer pilots
De pilot, die tot stand kwam in samenwerking met de Kredietbank Limburg, Plangroep en de gemeenten Weert, Roermond, Sittard-Geleen en Maastricht, zal tussentijds en in januari 2021 worden geëvalueerd. De proef past bij verschillende eerdere pilots van de Rechtspraak om mensen met schuldenproblematiek te helpen. Zo is de rechtbank Midden-Nederland gaan experimenteren met speciale zittingen voor mensen die een betalingsachterstand bij hun zorgverzekeraar hebben.
Met de pilots willen de rechtbanken laten zien dat rechters niet alleen juridische knopen proberen door te hakken, maar mensen ook snel duidelijkheid willen geven en verder proberen te helpen bij de aanpak van onderliggende problemen.
