Op 12 december 2014 heeft de Hoge Raad zich opnieuw uitgelaten over de wettelijke klachtplichten van artikelen 6:89 BW en 7:23 BW (HR 12 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3593 (Far Trading/Edco Eindhoven)). Het arrest gaat over bewijslastverdeling, maar is ook instructief op het punt van de stelplicht.
Far verkoopt in 2000 een lading Kipling-petjes ter waarde van afgerond USD 275.000,- aan Edco, die ruim twee maanden na levering klaagt over de kwaliteit van de petten en betaling weigert. Na een jarenlange rechtsstrijd stelt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 15 januari 2013 vast dat Edco niet tijdig heeft geklaagd over de non-conformiteit van de petten. Daarop voert Edco in cassatie aan, dat het hof in zijn beoordeling ook had moeten meenemen of Far wel enig nadeel heeft ondervonden door het – geringe – tijdverloop tot aan de klacht.
De Hoge Raad grijpt het arrest aan om partijen een strakke procesvoering voor te schrijven. Zo moet de schuldenaar om te beginnen aanvoeren dat niet tijdig is geklaagd over gebreken in de prestatie. Voert hij dit verweer, dan is het aan de schuldeiser om te stellen en zo nodig te bewijzen dat en wanneer hij heeft geklaagd, waarna het weer aan de schuldenaar is om aan te tonen dat deze klacht te laat was. Dat laatste is een correctie op het arrest Ploum/Smeets I uit 2008, waarin de Hoge Raad nog oordeelde dat de schuldeiser moest bewijzen dat hij tijdig had geklaagd. Nu draagt de schuldenaar de bewijslast (en het bewijsrisico) ten aanzien van het niet tijdig klagen.
Van groot belang is dat partijen de juiste feiten stellen. Of tijdig is geklaagd hangt mede af van eventueel nadeel dat de schuldenaar heeft ondervonden door het tijdsverloop tot aan de klacht. De rechter onderzoekt dit echter niet ambtshalve, zodat het aan partijen is om hem daarover te informeren. Nu Edco in dit geval niets heeft gesteld over het ontbreken van enig nadeel door het tijdverloop, mocht het hof oordelen dat haar klacht uit juli 2000 – ruim twee maanden na levering – te laat was.
