Curaçao staat op een keerpunt. De met een stagnerende economie en precaire financiën geplaagde Curaçao tracht het tij te keren. Een nieuwe uitbater voor de Isla Raffinaderij (Isla), namelijk de Klesch Group (Klesch), moet de Venezolaanse PDVSA vervangen. Zullen op Curaçao de beruchte zwarte pluimen weer vanuit Isla opstijgen?
Naar verluidt zal Klesch, én Isla én Bullenbaai (een uitgestrekte kuststrook met olieopslaginstallaties) tegen betaling van slechts 2,50 dollar voor 60 jaar in erfpacht krijgen. Volgens het eind december 2019 met de Curaçaose overheid getekende contract, zal Klesch de raffinaderij en de olieopslaginstallaties medio 2020 in gebruik nemen. Er blijft echter veel onduidelijkheid over enkele details van de deal. Waarom wordt ook Bullenbaai in erfpacht gegeven? Hoeveel werknemers zullen worden ontslagen? De enige van Curaçaose zijde openbaar gemaakte eis is dat er gemoderniseerd wordt. Volgens Tweede Kamerlid Ronald van Raak heeft Nederland “geen aangename ervaringen met Klesch” (in Nederland bekend van de failliete Delfzijlse aluminiumsmelterij Aldel). Samen met andere leden van de Tweede Kamer vraagt hij (functionerend als Koninkrijksparlementariër) inzage in de contracten, mede voor Curaçaose Statenleden.
Vergroening
Een complicerende factor is een uitspraak van het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao. Land Curaçao is hierbij, wegens schending van het privé- en of gezinsleven (artikel 8 EVRM), aansprakelijk gesteld voor luchtverontreiniging benedenwinds van het industrieterrein aan Schottegat waar de Isla is gelegen. Ook zijn de WHO-normen voor luchtkwaliteit van toepassing verklaard. Bovenstaande veroordeling betekent dat voornoemde WHO-normen in het contract met Klesch geïncorporeerd moeten worden. Of dat daadwerkelijk gebeurd is, is nog onbekend.
Financiële druk
De huidige financiële situatie is niet rooskleurig. Momenteel vallen de werknemers onder Refineria di Korsou (RdK). Hoe deze overheid-nv hun lonen zal kunnen betalen, is onduidelijk. RdK, is, na grootschalige malversaties onder voormalig premier Schotte, namelijk blut. En de Sociale Verzekeringsbank (SVB), die de ziektekostenverzekeringen van PDVSA overnam, heeft openstaande, kortlopende leningen. Bovendien kunnen overheidsgronden in handen van derden vallen. Klesch zal voor investeringen namelijk onderpand willen bieden. Een uiterst ongewenste situatie.
Besluit
Het lijkt erop dat de Curaçaose regering, na de terecht afgebroken onderhandelingen met de Chinese oliemaatschappij Guangdong Zhenrong, wegens de netelige schuldenpositie van de SVB – waarvoor zij al door de Koninkrijksministerraad op de vingers is getikt – en de ernstige economische terugval alsmede door de vanwege de Verenigde Staten van Amerika op haar uitgeoefende druk, min of meer noodgedwongen is geweest een ondermaats contract met Klesch te sluiten. Geen 25-jarige huur, maar een 60-jarige erfpachtovereenkomst, gedurende zes maanden zelf opdraaien voor de loonkosten, minder arbeidsplaatsen en bovendien mogelijkheid dat terreinen en installaties (deels) aan derden in onderpand kunnen worden gegeven. Met het stilliggen van alle toeristische activiteiten als gevolg van de coronapandemie is behoud van de oliesector voor Curaçao verworden van cruciaal naar vitaal belang. Het opstijgen van de beruchte rookpluimen zal dus ironisch genoeg niet slechts goed nieuws, maar een (economische) opluchting betekenen…
