Vaak wordt ergens een foto van internet geplukt en zonder bronvermelding op een website geplaatst. Veel particulieren én ondernemers weten niet dat dat niet mag, óf ze denken dat het zo’n vaart niet zal lopen. Dat is een kostbare vergissing.
De zoekmachines die rechthebbenden gebruiken zijn tegenwoordig zo goed, dat inmiddels elke foto kan worden gevonden. Ook als zo’n foto op eerste verzoek wordt verwijderd, moet de eigenaar van de website honderden euro’s schadevergoeding betalen. Doet hij dat niet, dan riskeert hij een vonnis van een kantonrechter met een schadeveroordeling die soms iets lager kan uitvallen, maar waar dan wel een volledige proceskostenveroordeling van enkele duizenden euro’s tegenover staat.
Er is sprake van een aanzwellende stroom van dit soort uitspraken van kantonrechters. En er zijn nog veel meer schikkingen, soms met geheimhoudingsclausules, die zich aan de waarneming onttrekken. De handhaving van fotoauteursrechten op internet is een winstgevend businessmodel geworden voor sommige fotografen en hun advocaten.
Zonder toestemming een foto gebruiken op een website mag niet, zeker niet zonder bronvermelding. Mét bronvermelding én vermelding van de naam van de fotograaf kán er sprake zijn van een toelaatbaar citaat. Maar alleen als het beeldcitaat functioneel en ondergeschikt is. Meestal ontbreken echter de bron en de naamsvermelding, waardoor er sowieso geen sprake kan zijn van een toelaatbaar citaat. De kantonrechter heeft dan geen andere keus dan te concluderen dat er sprake is van auteursrechtinbreuk. Ook als de foto op eerste verzoek is verwijderd. Vervolgens wordt er een schadevergoeding toegekend van een paar honderd euro. Soms nog met een opslag van 25 tot 200% wegens het ontbreken van de naamsvermelding, het bijsnijden van de foto of verlies van exclusiviteit.
Het is vooral de volledige proceskostenveroordeling in auteursrechtzaken die ervoor zorgt dat mensen, veelal zonder advocaat en met kansloze verweren, voor duizend euro of meer het schip in gaan. Juristen die wel weten hoe het werkt, moeten steeds knarsetandend adviseren om voor honderden euro’s te schikken en voortaan beter op te passen.
Hergebruik niet zomaar een foto van en op internet, want dat kost honderden euro’s.
Bronnen:
ECLI:NL:RBROT:2017:1143
ECLI:NL:RBAMS:2017:318
ECLI:NL:RBDHA:2016:15985
ECLI:NL:RBDHA:2016:15983
ECLI:NL:RBMNE:2016:5518
