Hij ging van Kabul naar Amsterdam, met tussenstops in Londen, Melbourne, Singapore en de Verenigde Staten. Van een asielzoekerscentrum naar Tilburg naar de hoofdstad. Van De Brauw Blackstone Westbroek naar Norton Rose Fulbright. Van de Rembrandttoren naar de Zuidas. Van oorlogsgebied naar – wat sommigen vinden – de glamour van het zakelijke en financiële hart van Nederland.
Omar Salah komt van ver, en zit nu hoog. Op de vijftiende etage van wat ooit de ‘Stibbetoren’ was aan de noordkant van de Zuidas. Hoog ook op een andere manier: 37 jaar en al partner van een van de grootste advocatenkantoren ter wereld. Meer dan vierduizend advocaten en andere juristen telt Norton Rose Fulbright, ruim zestig vestigingen in dertig landen.
Veel internationaler
Waarom na tien jaar De Brauw overgestapt naar een kleiner kantoor?
“Internationaal gezien is Norton Rose Fulbright een heel ander ‘monster’. Vierduizend fee earners, een van de grootste ter wereld. Ik vond het moeilijk om bij De Brauw weg te gaan, ik heb er een heel mooie tijd gehad. Norton Rose Fulbright benaderde mij. Wat voor mij heel belangrijk was: het is hier veel internationaler. In mijn praktijk, financieringen, herstructurering en insolventierecht, werk ik intensief samen met collega’s in New York, Londen, continentaal Europa, Australië. Dat trekt me enorm.”
Wat doet een Nederlandse advocaat in bijvoorbeeld Londen?
“De herstructureringspraktijk is enorm internationaal geworden. Je onderhandelt met financiers om contracten te wijzigen: met banken, obligatiehouders, alternatieve kredietverschaffers. Die zitten in alle financial hubs van deze wereld. Dat kun je niet doen vanuit Nederland alleen. Ook niet als het gaat om ‘Nederlandse’ ondernemingen.”
WHOA
Wat biedt het buitenland wat Nederland niet heeft?
“De vraag is steeds: waar kunnen we de herstructurering het beste implementeren. In Nederland, met een surseance van betaling of tegenwoordig met de Wet homologatie onderhands akkoord (Whoa) of in de toekomst wellicht de pre-pack? Of kunnen we een Engels herstructureringsinstrument gebruiken, zoals de scheme of arrangement, of een Amerikaans instrument zoals de Chapter 11? Nederlandse bedrijven kijken tegenwoordig internationaler en andersom kijken internationale bedrijven ook waar ze het beste kunnen herstructureren – bijvoorbeeld in Nederland met de Whoa. Daarvoor gelden wel allerlei ingangscriteria. Zo moet je een link hebben met die jurisdictie. Buitenlandse bedrijven met een dochtermaatschappij in Nederland zouden gebruik kunnen maken van de Whoa.”
Boksen
Een groter contrast dan met zijn geboortegrond is bijna niet denkbaar. Salah wordt in 1985 geboren in de Afghaanse hoofdstad Kabul, als het conflict veroorzaakt door de Sovjetinval in 1979 op z’n hoogtepunt is. De strijd wordt aangevoerd door de moedjahedien, een ware terreurgroep. Het gezin Salah, dat tot de Afghaanse elite behoorde, besluit het land te verlaten. Armoede kende Omar Salah niet, wel de burgeroorlog waaraan hij nog levendige herinneringen heeft.
Nu stort hij zich op zijn werk, maar baalt er ook van als het sporten erbij inschiet. Sporten is voor Salah: fitness in de sportschool en boksen. “Geen teamsporten, dat doe ik in mijn werk wel. Sporten is ook je even terugtrekken. Het is mijn me-time. Boksen lijkt voor de buitenstaander op rammen op een bokszak. Er zit echter een complexe kunst achter, met veel techniek. Heel inspannend, na een bokstraining ben ik uitgeput. Het doet ook een beroep op je uithoudingsvermogen. Het kan alleen als je je werk helemaal loslaat.”
Goed geregeld
Met uw achtergrond als deeltijd-hoogleraar Global Finance & Restructuring Law én de dagelijkse praktijk: hoe staat de herstructurerings- en insolventiepraktijk er in Nederland voor?
“We hebben het hier goed geregeld, maar het kan altijd beter. Toen de Whoa nog niet was ingevoerd moesten we, om waarde en werkgelegenheid van grote Nederlandse bedrijven te redden, noodgedwongen uitwijken naar het buitenland. Het is goed dat de Whoa er is gekomen, gestimuleerd door de Europese Herstructureringsrichtlijn. De Rechtspraak heeft ook een sterke rol gespeeld in de ontwikkeling van die wet door een pool met gespecialiseerde Whoa-rechters samen te stellen. Advocaten, bankiers, private equity fondsen, bankiers, financiële adviseurs – iedereen heeft de nieuwe wet omarmd en ze hebben veel kennis en expertise opgebouwd.”
Rechtsonzekerheid
Maar er is wel ruimte voor verbetering, zegt Salah. “Er zijn insolventiejuristen die de surseance van betaling al hebben afgeschreven. Ik vind dat die zeker nog bestaansrecht en een toekomst heeft, naast de Whoa. Ook de pre-pack is een interessant instrument dat bijdraagt aan het bredere doel van business rescue. Verder kan het internationaal insolventierecht in Nederland beter. De erkenning van Europese insolventieprocedures in Nederland is goed geregeld, maar de erkenning van andere buitenlandse insolventieprocedures niet helemaal. Dat leidt tot rechtsonzekerheid.”
Energiecrisis
De advocatuur lijkt met al die herstructureringsinstrumenten te zeggen: redden is altijd mogelijk, bel ons maar.
“Misschien is die indruk maatschappelijk gewekt: we redden alle bedrijven, ook bedrijven zonder een viable business die het nu moeilijk hebben. Maar het kan vaak niet en het moet niet altijd. De Whoa is een prachtig instrument, maar de waarde ervan moet niet worden overschat. Ook met de Whoa vallen bedrijven die financieel niet gezond zijn om. Ik begrijp de neiging om bedrijven door deze energiecrisis te helpen, maar wat doe je in een volgende crisis? Nu hebben de aandeelhouders de upside en is de downside voor de belastingbetaler. Dan krijgen ondernemers perverse prikkels, de overheid betaalt toch wel en het risico is voor een ander. Dat is gevaarlijk.”
Lees hier het hele interview met Omar Salah.
