Op 18 mei 2022 heeft het Raadgevend Comité voor veiligheid en gezondheid op de arbeidsplaats van de Europese Unie een ‘draft opinion’ uitgebracht. Het Comité adviseert om aan de ‘Aanbeveling van de Commissie van 19 september 2003 betreffende de Europese lijst van beroepsziekten (2003/670/EG)’ toe te voegen dat COVID-19 een beroepsziekte is (zie hier).
Nicolas Schmit, commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten van de EU, licht toe: “Dit akkoord geeft een sterk politiek signaal om de gevolgen van COVID-19 voor werknemers te erkennen en de cruciale bijdrage te erkennen van mensen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg en de maatschappelijke dienstverlening en in andere banen die een verhoogd risico op COVID-19 met zich meebrengen.”
Het doel van het advies is dat de lidstaten hun nationale wetgeving aanpassen aan de geactualiseerde aanbeveling. Het comité geeft echter geen bindende adviezen. Het is aan de nationale overheden om te bepalen welke beroepsziekten erkend worden en of schadeloosstelling volgt.
Een beroepsziekte is een ziekte of aandoening als gevolg van een belasting die in overwegende mate in arbeid of arbeidsomstandigheden heeft plaatsgevonden. In Nederland kan in principe elke ziekte of aandoening een beroepsziekte zijn. De afweging of sprake is van een beroepsziekte wordt gemaakt door de bedrijfsarts. Bedrijfsartsen zijn verplicht om een beroepsziekte te melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCB). Deze meldingen zijn bedoeld om bij te houden hoeveel beroepsziekten er in Nederland zijn. Meldingen van beroepsziekten dienen als signaal dat werkenden in Nederland ziek kunnen worden door hun werk en dat het werk aangepast moet worden zodat deze ziekten niet meer kunnen ontstaan (zie: https://www.beroepsziekten.nl/). Een melding van een beroepsziekte geeft aan dat een ziekte in overwegende mate is veroorzaakt door het werk.
In tegenstelling tot veel andere landen kent Nederland geen lijst met beroepsziekten. Een melding van een beroepsziekte betekent dan ook niet dat de werkende recht heeft op een vergoeding of dat het bedrijf een boete krijgt. Dat wil evenmin zeggen dat de werkgever aansprakelijk is voor de ziekte. Dit moet per geval uitgezocht worden en ligt op arbeids-juridisch terrein. Het advies van het Raadgevend comité heeft voor Nederland al met al een meer politieke dan een juridische functie.
