Gefocust en toegewijd had ik toegeleefd naar het kort geding, een geruchtmakende zaak over een concurrentiebeding met een landsbekende wederpartij. Dag en nacht ploeterde ik me door de metersdikke dossiers en werkte ik koortsachtig aan mijn pleidooi, dat in menig know how systeem niet zou hebben misstaan. Ik stond op scherp en kon niet wachten om de arena in te gaan, al was het maar om mijn cliënt te laten zien dat dit echt niet een te grote zaak voor mij was, zoals dit beursgenoteerde bedrijf had laten doorschemeren. Maar toen sloeg het noodlot toe. Een hooikoortsaanval met als gevolg: ziek en geen stem. Alsof je overvallen wordt door een regenbui die over je heen raast en zich over je uitstort. Maar onder het motto: ‘ziek is zwak’ ging ik natuurlijk onverdroten door, negeerde mijn gevoel en probeerde me tevergeefs op te lappen voor het kort geding. Hoe dit verder ging laat zich raden: door alle inspanningen zwol mijn gezicht op als een pompoen, ik was voortdurend aan het hyperventileren en uit mijn keel kwam op een gegeven moment geen enkel geluid meer, zelfs geen piep. Geen denken aan dat ik het kort geding kon gaan doen.
Waarom vertel ik dit? Omdat we allemaal weleens geconfronteerd worden met heftige regenval in de vorm van teleurstellingen, tegenslagen en andere lastige emoties. Het laatste wat je wil is dat dit je leven gaat beheersen. Daarom reik ik je een tool aan om grip te krijgen op lastige situaties: de RAIN-methode.
De RAIN-methode
De RAIN-methode is een mindfulness techniek om snel grip te krijgen op situaties die je als lastig ervaart. De RAIN-methode is ontwikkeld door psycholoog en auteur Tara Brach, die er een boek over schreef: De RAIN-methode – met radicale compassie naar de wereld kijken. RAIN is een acroniem en staat voor: Recognize, Allow, Investigate en Nurture. In 4 stappen leer je om effectiever met lastige situaties om te gaan. De stappen worden hieronder nader toegelicht.
Stap 1: Recognize – stel vast wat er gaande is
De eerste stap van de RAIN-methode is: word je bewust van wat er gaande is: je (h)erkent dat je vastzit, dat je je onzeker, boos of gefrustreerd voelt en dat negatieve gedachten zich blijven herhalen in je hoofd. Je herkent de realiteit van jouw ervaring en stapt uit de ontkenning. Het opmerken van wat er gebeurt creëert bewustzijn en daarmee geef je ook erkenning aan jezelf. Je kunt bijvoorbeeld benoemen hoe je je voelt: “Ah, onzekerheid; hmm, frustratie; en ja, stress. En nu, ah, de oordelende geest: ik kan ook niks!’’ Als je iets een naam geeft, dan wordt het behapbaar.
Ziek worden vlak voor een kort geding is niet leuk en daar mag je best teleurgesteld, boos of gefrustreerd over zijn en negatieve gedachten over hebben. Ik had die realiteit onder ogen moeten zien. “Dat ik nu ziek ben zo vlak voor het kort geding frustreert me enorm en dan vind ik ook nog dat ik dat eigenlijk niet mag zijn.’’
Stap 2: Acceptance – accepteer wat er nu is
De volgende stap van de RAIN-methode is acceptatie. Opmerken wat er gebeurt is één ding, het jezelf toestaan is een tweede en dat is wat je moet doen: accepteren wat er nu is. Het mag er zijn. Je hebt er toch geen controle over. Het gebeurt gewoon.
Acceptatie stelt je in staat te ontspannen en open te staan voor de situatie waarin je verkeert. Dit is nodig omdat er door (h)erkenning een subtiele afkeer kan ontstaan, een weerstand, een wens dat het niet zo was. Acceptatie betekent niet dat je niet kunt werken aan het verbeteren van de situatie. Maar nu is het even zo. Dat kan in eerste instantie tegennatuurlijk voelen: je hebt negatieve gedachten, je voelt je gefrustreerd en wilt daar vooral snel vanáf. Maar de kunst is juist dat je dit toelaat. Laat de regen maar komen! Je hebt er toch geen controle over. Door je er niet meer tegen te verzetten ontstaat er juist ruimte om je innerlijke houding – je gedachten en gevoelens – nader te onderzoeken.
Het was veel constructiever geweest als ik mijn negatieve gevoelens en gedachten had toegelaten. Dan had ik minder negatieve energie verspild en was ik mogelijk niet zieker geworden: “Het is oké, ik ben ziek en voel me daar rot onder, laat het maar gebeuren, het is er toch al. Het is wat het is. Ik moet het hier even mee doen.’’
Stap 3: Investigate- doe onderzoek
Je hebt inmiddels opgemerkt wat er gebeurt en staat dit ook toe. Nu is het tijd voor de derde stap: onderzoek alle facetten van je huidige ervaring: welke gedachten gaan er door je hoofd? Welke gevoelens spelen er (nog meer)? En welke overtuigingen gaan daarachter schuil? Je stelt jezelf vooral veel vragen met als doel om te achterhalen waar jouw gevoelens en gedachten in de betreffende situatie op gebaseerd zijn. Bv. de diepgewortelde angst om te falen of niet goed genoeg te zijn. Door deze houding ben je niet langer een slachtoffer, maar een actieve, nieuwsgierige onderzoeker, die grip krijgt op de situatie.
Ik had mezelf de vraag kunnen stellen: “Waarom denk ik dat ziek zijn zwak is. Hoort dat niet bij het leven?’’ ‘’Waarom wil ik me altijd zo graag bewijzen?” Misschien was dan het inzicht gekomen dat het beter is om de situatie te aanvaarden en te onderzoeken wat ik nog wél kan beïnvloeden.
Stap 4: Nurture – zorg voor jezelf
De laatste stap van de RAIN-methode is om goed voor jezelf te zorgen door mild te zijn voor jezelf in de situatie: wat heb je nodig? Wellicht kun je jezelf vriendelijk toespreken. Misschien ga je even een wandeling maken met een collega of rust nemen. In plaats van je te identificeren met jouw worsteling, laat je het juist los. Dit is de essentie van de RAIN-methode: je gedachten en emoties zien als gescheiden van wie je werkelijk bent. Jij bent niet je emoties of gedachten, je hebt ze.
Op het moment dat ik me ziek begon te voelen had ik deze zaak natuurlijk meteen intern moeten overdragen aan een collega en mezelf rust moeten gunnen, maar dat kwam toen niet in me op. Het kort geding werd op last van de president uiteindelijk drie dagen uitgesteld, maar na drie dagen was ik fysiek nog niet voldoende hersteld en heel slecht bij stem. En toch wilde ik de zitting per se zelf doen. Daarna heb ik nog maanden hinder gehad van stemklachten en ben ik dus gestraft voor mijn eigenwijze gedrag, iets wat voor menig jurist waarschijnlijk herkenbaar zal zijn.
De moraal van het verhaal: to name it, is to tame it! Als je iets een naam geeft, dan wordt het behapbaar. Door te benoemen wat er gebeurt, geef je erkenning aan jezelf op het moment dat je even vastloopt. Dat geeft ruimte en in die ruimte ben je vrij om opnieuw te kiezen. Dat is de RAIN-methode in een notendop.
Literatuur en bronnen
Brach, T., De RAIN-methode – met radicale compassie naar de wereld kijken, 9789021575742.
