Mr. van de dag is Chris van Dijk (advocaat aansprakelijkheid en verzekering, Kennedy Van der Laan). Van Dijk houdt vandaag een lezing over de (on)mogelijkheden van privaatrechtelijke aansprakelijkheid voor opwarming van de aarde, tijdens het congres Klimaatverandering.
Wat is de centrale stelling van uw lezing?
Gerespecteerde instellingen zoals het Intergovernmental Panel on Climate Change van de VN voorspellen onvoorstelbare rampen indien de uitstoot van broeikasgassen op een termijn van 10-15 jaar niet drastisch wordt teruggebracht en beperkt. Het ziet ernaar uit dat de (belangrijkste) vervuilers en landen niet bereid of in staat zijn de noodzakelijke maatregelen te nemen. Moeten (potentiële) slachtoffers leidzaam toezien of de met grote mate van waarschijnlijkheid voorspelde catastrofes zich daadwerkelijk voordoen of zijn er wellicht juridische middelen om adequate actie af te dwingen?
Wat is daarvan de relevantie voor het recht?
Het gaat hier om (mogelijke) aansprakelijkheid van de belangrijkste vervuilers en landen, waarover buiten Nederland al regelmatig wordt geprocedeerd. Te noemen vallen onder meer de Verenigde Staten, Australië en Canada. Niet uitgesloten is dat ook procedures in Nederland worden gestart.
Tot welke aanbevelingen komt u?
Op het eerste gezicht lijkt aansprakelijkheid voor opwarming van de aarde niet mogelijk. De weg naar aansprakelijkheid is juridisch inderdaad een doornig en kronkelig pad met vele valkuilen. De kans dat de Nederlandse rechter op dit moment vorderingen toewijst is niet erg groot. Als blijvend onvoldoende maatregelen worden genomen is er toch wel enige reden voor ongerustheid voor mogelijke gedaagden. In het licht van de potentieel onoverzienbare schade en het kennelijke gegeven dat deze op een termijn van 10-15 jaar nog wel maar daarna niet meer te voorkomen is, kan de wil en creativiteit van de rechter om in de toekomst tot toewijzing van enige claim te komen, veranderen.
Is uw lezing te downloaden of te bestellen, en zo ja, waar?
In december 2007 is in het Nederlands Juristenblad (nr. 45/46) een special verschenen over klimaatverandering. Daarin is ook een artikel van mij over dit onderwerp te vinden.
Wie is in uw juridisch bestaan uw bron van inspiratie?
Ik heb niet een held. Mijn inspiratie haal ik uit mijn dagelijkse werkomgeving. Zowel uit stagiares, medewerkers, partners, wetenschap als tegenpartijen.
Als ik toch juridische helden zou moeten noemen dan zijn dat de A-G J. Spier en prof. A.J. Akkermans. Ik heb groot ontzag voor hun analytisch denkvermogen. Spier slaagt er voorts in om steeds weer juridische vergezichten te openen die anderen in Nederland tot dan niet zagen.
Welk wetsartikel vindt u het mooist?
Als aansprakelijkheidsjurist heb ik wat met de ongeschreven zorgvuldigheidsnorm van art. 6:162 BW. De zoektocht naar wat die inhoudt, is mooi.
Welk wetsartikel het slechtst?
De beperkte mogelijkheden van nabestaanden om vergoeding te krijgen als hun naaste door een fout van een ander doodgaat, spreekt mij niet zo aan (art. 6:108 BW).
Wat is het hoogtepunt uit uw juridische carrière?
Ik houd mij niet zo bezig met hoogtepunten. Ik vind het een voorrecht om mij met recht bezig te mogen houden.
Welke juridische website raadpleegt u vaak?
Elke week lees ik de uitspraken op www.rechtspraak.nl.
Welk boek las u het laatst?
‘Verdeel en Heers’ van prof. H.L. Wesseling over de koloniale deling van Afrika.
Met wie zou u een gevangeniscel willen delen?
Barack Obama. Ik zou wel eens willen weten wat zo’n man bezielt om president van de Verenigde Staten te willen worden.
Weet u een goede Mr. van de Dag? Mail ons: redactie@mr-magazine.nl
