Naar verwachting zal voorjaar 2016 bij de Tweede Kamer worden ingediend het wetsvoorstel over de splitsing van de Raad van State en de organisatie van de hoogste bestuursrechtspraak. Uit de brief van de ministers Plasterk (BZK) en Van der Steur (VenJ) van 11 september 2015 (TK 2014-2015, 29 279, nr 273) blijkt dat ook na invoering van het wetsvoorstel de rechtseenheid tussen de hoogste bestuursrechters nog aandacht behoeft. Het gaat dan om rechtseenheid tussen de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) enerzijds en de Hoge Raad anderzijds.
De beide andere hoogste bestuursrechters, het College van Beroep voor het bedrijfsleven (Cbb) en de Centrale Raad van Beroep (CRvB), zijn dan uit beeld. De zaken van het CBb worden in het voorstel van het kabinet overgeheveld naar de ABRvS; die van de CRvB naar de gerechtshoven, met cassatieberoep op de Hoge Raad. De positie van de Hoge Raad als bestuursrechter wordt daarmee verbreed; naast hoogste belastingrechter wordt de Hoge Raad in het voorstel ook de hoogste bestuursrechter in sociale zekerheids-, studiefinanciering- en ambtenarenzaken.
Over de vraag hoe de rechtseenheid tussen ABRvS en Hoge Raad het best kan worden vormgegeven wordt zeer verschillend gedacht, zo blijkt ook uit de brief van 11 september 2015. De voorstellen lopen uiteen van rechtseenheid via informele samenwerking … tot volledige integratie van de bestuursrechtspraak in de gewone rechterlijke macht met cassatieberoep. Ook wordt genoemd de mogelijkheid van het stellen van prejudiciële vragen door de ABRvS aan de Hoge Raad en het instellen van een rechtseenheidskamer bij beide colleges. Naar goed vaderlands gebruik heeft het kabinet een commissie van deskundigen benoemd (stcrt 2015 – 47139) om te adviseren over de meest wenselijke vorm van een rechtseenheidsvoorziening, binnen het raamwerk van het door het kabinet voorgestelde stelsel voor de organisatie van de hoogste bestuursrechtspraak. Het kabinet houdt de mogelijkheid open dat de rechtseenheidsvoorziening nader bij wet moet worden geregeld. De commissie van deskundigen bestaat uit de mrs Michiel Scheltema (regeringscommissaris voor de Awb), Maarten Feteris (HR), Jaap Polak (ABRvS), Tom Barkhuysen (advocaat / hoogleraar UL) en Elaine Mak (hoogleraar EUR) en wordt ondersteund door Tim Borman (VenJ) (stcrt 2015 – 47140).
