Dit artikel is vooral voor de jurist die net begint te werken. Het gaat over het gevoel dat u vast wel kent, als u in een vliegtuig zit dat net opstijgt. Een kriebel in de buik. Gezonde spanning. U hoopt dat het allemaal goed gaat. Als het sein ‘stoelriemen vast’ uitgaat, slaakt u – al dan niet onbewust – een zucht van verlichting. U vliegt.
Een vliegtuig moet veilig opstijgen maar ook veilig landen. Daarvoor bent u tijdens de vlucht overgeleverd aan de vaardigheden van de dienstdoende piloot. Deze piloot heeft betrouwbare en specifieke gegevens nodig om het vliegtuig veilig te vliegen. Zodat er tijdig kan worden bijgestuurd.
Als u net gaat werken, stapt u ook op een vlucht. Dit keer bent u alleen geen passagier maar piloot. U bent verantwoordelijk voor het vliegen van uw eigen vliegtuig. Niemand anders. Vliegen leert u niet in een weekje. Het vraagt om een complexe set van vaardigheden. De betrouwbare en specifieke gegevens waarvan een ervaren piloot weet dat ze nodig zijn, zult u zich eerst eigen moeten maken. Daarvoor mag u leren welke gegevens relevant zijn én hoe u ze kunt interpreteren. Doet u dit niet, dan loopt u het risico de controle over uw vliegtuig kwijt te raken. Daarmee neemt de kans toe dat het vliegtuig crasht. Hoe zorgt u er nu voor dat u uw vliegtuig veilig leert vliegen?
Als beginnend jurist en advocaat denkt u misschien dat u veel weet maar als u eenmaal de praktijk betreedt, blijkt dat er vaak nogal een gat zit tussen de door u opgedane theoretische kennis en hetgeen er in die veelal weerbarstiger praktijk van u wordt gevraagd. Dit betekent dat u vlieguren zult moeten maken. Daarbij mag u fouten maken, waarvan de omvang hopelijk geen catastrofale vormen zal aannemen. Een meer ervaren piloot aan uw zijde is daarom onontbeerlijk. Uw leeromgeving en uw leerproces zijn daarin essentiële elementen voor succes. Daarvoor is het belangrijk om u bewust te zijn van twee mogelijke knelpunten in de begeleiding:
Knelpunt 1. Tijd
Leren kost tijd. Veelal gaat de praktijk van de betreffende praktijkbegeleider ook gewoon door. Vraag desondanks om tijd. Ook al is er tijdsdruk.
Knelpunt 2. Vereenzelviging
Ervaringsdeskundigen begeleiden vanuit hun – het klinkt als een open deur – eigen ervaring. Van ervaringen van anderen kunt u veel leren. Doe dat ook vooral. Maar blijf alert op uw persoonlijk kompas. Naarmate de ervaringsjaren vorderen, zult u steeds meer uw eigen koers bepalen. Regelmatige consultatie van een copiloot blijft overigens relevant. Zo blijven we leren. Van en met elkaar.
