De signalen dat de arbeidsmarkt in Nederland afkoelt, worden in het tweede kwartaal van 2019 bevestigd. De meest recente Q2-2019 cijfers van het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek laten zien dat arbeidsmarktactiviteit is gestegen.
Zo zijn er 61.000 extra mensen actief op zoek naar een baan ten opzichte van het eerste kwartaal van 2019. Het aantal latente baanzoekers is gedaald.
Opvallend
Naast de toename van het aantal actieve baanzoekers zien we nog een aantal opvallende ontwikkelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt. De groei van de sourcingsdruk (percentage mensen dat het laatste kwartaal voor een nieuwe baan benaderd is), de belangrijkste voorspeller van schaarste op de arbeidsmarkt, stagneert. Bij de zeer schaarse beroepen is deze sourcingsdruk nog steeds hoog, maar bij andere functies neemt dit af. Daarnaast zijn mensen in het afgelopen kwartaal minder intensief benaderd door recruiters en het aantal mensen dat niet benaderd is, is in Q2 gestegen.
De arbeidsmarktactiviteit steeg van 11,1% in het eerste kwartaal van 2019 naar 11,9% in het tweede kwartaal van 2019. Dit betekent dat er 61.000 extra actieve baanzoekers zijn op de arbeidsmarkt, waardoor de concurrentie tussen kandidaten groter is. In plaats van afwachten en benaderd worden, moeten sollicitanten vaker zelf op zoek gaan naar een nieuwe baan. De luxe positie van afwachten, werkt misschien nog wel voor de zeer schaarse beroepen (engineering & IT), maar niet voor de categorie die daar net onder valt (finance, marketing, sales). Zij moeten nu zelf weer meer hun best doen om een baan te vinden.
Minder vaste contracten
Daarnaast zijn werkgevers minder geneigd om een vast contract te geven. In het tweede kwartaal van 2019 zijn er minder vaste contracten uitgegeven dan in het kwartaal daarvoor. Het aantal tijdelijke contracten is juist toegenomen. Wel zijn de vooruitzichten op een vast contract voor een flex-medewerker nog steeds gunstig.
‘De onderhandelingspositie van sollicitanten wordt langzamerhand minder goed. Voor het tweede kwartaal op rij zien we dat de afkoeling op de arbeidsmarkt doorzet. Het aantal actieve baanzoekers stijgt en het aantal tijdelijke contracten neemt toe. Ondanks dat de groei vertraagt, blijft het aantal vacatures historisch hoog en daarmee ook krapte op de arbeidsmarkt. Sollicitanten zullen nog niet in slaapzakken voor de deur liggen en werkgevers kunnen voorlopig dus nog niet achterover gaan leunen’, aldus Gijs de Haas van Dorsser, Managing Director Intelligence Group.
De indicatoren voor een omkeer van de economie en de arbeidsmarkt liggen in lijn van andere waarnemingen, zoals de aantrekkende werkloosheid, de vertraging in de groei van het aantal vacatures en het dalende aantal uitzenduren. Voor 2019 verwachten we een daling van het aantal vacatures ten opzichte van 2018. Dit in lijn met de afkoelende economie. Daarmee ligt het aantal vacatures ongeveer op het niveau van 2016/2017. In de jaren erna zal het aantal vacatures licht afnemen, maar blijft het absolute aantal vacatures (bijna 1 miljoen per jaar) historisch gezien hoog.
Omkeer Nederlandse economie
Eind vorig jaar gaven verschillende indicatoren al aan dat de economie kon omslaan, waaronder een daling van het aantal uitzenduren, een verminderd consumentenvertrouwen en een daling in het aantal verwachte nieuwe medewerkers. De groeiprognose van het CPB voor de economie in 2019 was eind vorig jaar nog positief met 2,6%, maar werd dit jaar flink naar beneden bijgesteld naar 1,7%. De prognose in ons eigen model komt nu op 1,5% voor 2019. Bij de huidige ontwikkelingen neemt de groei in 2020 bovendien verder af.
Dit zijn de laatste cijfers van de indicatoren voor de afkoeling van de economie:
- Het consumentenvertrouwen neemt af (van +23 in juli 2018 tot +2 in juli 2019).
- Het producentenvertrouwen vertoont een dalende trend (van +6,3 in juli 2018 tot +3,9 in juli 2019).
- Het aantal uitzenduren krimpt al sinds eind 2018 (-6,3% in de periode 2019-06 tegenover +1,0% in 2018-06).
- De beurskoers (AEX) kent een grillig verloopt, maar vertoont als enige van de vijf indicatoren wel een positieve trend. Met name het afgelopen half jaar is de koers gestegen.
- De vacature-indicator van het CBS vertoont al 16 maanden op rij een daling. Met name de deelindicator voor de industrie kent een spectaculaire daling.
Bekijk hier de cijfers van het tweede kwartaal van 2019.
De resultaten zijn gebaseerd op het Arbeidsmarkt GedragsOnderzoek (AGO) dat Intelligence Group al sinds 2003 elk kwartaal uitvoert. Elk kwartaal wordt een representatieve steekproef uit de beroepsbevolking gevraagd naar allerlei aspecten rondom werk en arbeidsmarkt. De cijfers van dit artikel zijn gebaseerd op de cijfers van Q2 2019.
