Met het wetsvoorstel worden in de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), de Jeugdwet en de Wet maatschappelijk ondersteuning 2015 (Wmo) bepalingen opgenomen waarmee het sluiten van zwijgcontracten wordt verboden.
De gedachte achter het wetsvoorstel is dat wanneer er niet over incidenten kan worden gesproken daarvan niet kan worden geleerd, dat transparantie over de kwaliteit van zorg in het gedrang komt en dat de patiënt/cliënt onder druk kan komen te staan. Fouten mogen niet worden toegedekt en patiënten/cliënten mogen wat dit betref niet monddood worden gemaakt.
De insteek van het wetsvoorstel is dat het wordt verboden om als zorgaanbieder met een patiënt of cliënt een overeenkomst aan te gaan waarin een beding is opgenomen om incidenten geheim te houden. Onder een incident wordt verstaan “Een niet- beoogde of onverwachte gebeurtenis, die betrekking heeft op de kwaliteit van de zorg, en heeft geleid, had kunnen leiden of zou kunnen leiden tot schade bij de patiënt/cliënt”. In de Jeugdwet wordt dit begrip toespitst op de kwaliteit van de jeugdhulp, de uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel of de jeugdreclassering. In de Wmo richt het verbod zich tot degene die een algemene of maatwerkvoorziening aan het college van B&W levert.
Openbaar maken heeft een ruime betekenis. Iedereen moet vrijuit kunnen spreken over wat hem of haar is overkomen. Dit kan variëren van publicaties in de media (waaronder ook social media) tot aan een melding bij de Inspectie bij de Gezondheidszorg en Jeugd. Het verbod houdt ook in dat een patiënt/cliënt de vrijheid behoudt om een klacht in te dienen bij de tuchtrechter, het doen van strafrechtelijke aangifte en/of het starten van een civiele procedure.
Met het wetsvoorstel beoogt de minister wettelijk vast te leggen en daarmee te benadrukken dat een zwijgbeding ten aanzien van het verstekken van informatie over incidenten absoluut niet is toegestaan, dat een dergelijke afspraak door geen van de betrokken partijen kan worden afgedwongen en dus in de praktijk geen enkele betekenis heeft.
