Hij kan zich goed voorstellen dat niet-mannelijke raadsheren het gebruik van deze functietitel als niet-passend en niet-correct kunnen ervaren. Ook voor burgers is het niet altijd duidelijk wat het begrip raadsheer inhoudt.
Genderneutrale overheidstaal
Dat antwoordt Dekker (samen met de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) op schriftelijke vragen van de Kamerleden Sneller, Van der Laan (beiden D66), De Hoop (PvdA) en Westerveld (GroenLinks). Aanleiding was het FD-artikel ‘Raadsdames’ in actie: de titel raadsheer is seksistisch. De Kamerleden vroegen of Dekker bereid was iets aan die benaming te doen. Eerder waren al juristen in actie gekomen voor een meer inclusieve, genderneutrale overheidstaal. Dekker is het ermee eens dat sekseneutrale titels voor rechters beter aansluiten bij de realiteit, omdat deze functie door personen van alle seksen wordt uitgeoefend. Er zijn sinds 2019 zelfs meer vrouwelijke raadsheren dan mannelijke.
Helder Recht
De Kamervragen zijn voor Dekker aanleiding geweest om met de Raad voor de rechtspraak te overleggen over het gebruik van vrouw-inclusieve taal bij de rechtspraak. Volgens de Raad is daarover binnen de rechtspraak in verschillende verbanden gesproken. Zo besteedt de Hoge Raad in het project ‘Helder Recht’ aandacht aan helder, toegankelijk en begrijpelijk taalgebruik in uitspraken. Respectvol formuleren hoort daarbij, evenals omgaan met sekse in taal. In uitspraken van de Hoge Raad wordt bij het gebruik van verwijswoorden zo goed mogelijk rekening gehouden met het geslacht van betrokkenen. Bij verwijzingen naar organisaties en ambten wordt in de regel gebruik gemaakt van het taalkundige verwijswoord.
Aanwijzigingen
Vanuit oogpunt van passend, inclusief en helder taalgebruik ligt het volgens Dekker in de rede de wijziging van de titel raadsheer naar een of meerdere sekseneutrale titels na te streven. Dit wordt ondersteund door de Aanwijzingen voor de regelgeving, waarin staat dat, indien mogelijk, persoonsaanduidingen worden gebruikt die sekseneutraal zijn. Dekker laat het echter aan de rechtspraak of men wil verkennen of er in de praktijk algemeen aanvaardbare sekseneutrale aanduidingen voor het begrip raadsheer kunnen worden ontwikkeld.
Wetgevingsoperatie
Wijziging van het begrip raadsheer behelst volgens Dekker een uitgebreide wetgevingsoperatie, met potentieel grote gevolgen voor de rechtspraktijk – juist omdat begrippen als ‘raadsheer’, ‘raadsheer-plaatsvervanger’ en ‘raadsheer-commissaris’ in verschillende wetten en lagere regelgeving voorkomen. Hij laat het over aan het nieuwe kabinet om een beslissing te nemen over een wetswijziging naar een of meer sekseneutrale functietitels voor raadsheren. Wel is Dekker, ter voorbereiding daarop, in gesprek met het WODC over de mogelijkheden een onderzoek te starten naar sekseneutrale functietitels in het rechtsbestel.
