NRC meldt dat de rechtbank Midden-Nederland zich begin dit jaar gedwongen zag deze maatregel te nemen.
Hoewel de Rechtspraak nooit een vraag om recht mag weigeren, was het capaciteitstekort bij de rechtbank dusdanig nijpend dat het nodig was om keuzes te maken. De rechtbank Midden-Nederland heeft genoeg werk voor tien tot vijftien extra rechters, maar verwacht dat er het komende jaar hoogstens twee à drie bij zullen komen.
Minst schadelijk
Rechtbankpresident Patricia Messer-Dinnissen vertelt de krant dat in overleg met de teamvoorzitters is gekeken naar welke soort zaken het “het minst schadelijk” zijn om on hold te zetten. “De afweging was: over welke zaken is het maatschappelijk het best te verantwoorden als je er wat langer over doet. Dat een verkeersovertreding of een WOZ-aanslag niet direct voor de rechter komt, is beter uit te leggen dan een zaak met een kind dat onder toezicht moet worden gesteld, of een strafzaak met een slachtoffer.”
Zorgelijke ontwikkeling
De rechtbank heeft met het Openbaar Ministerie afgesproken dat er dit jaar maar 5.500 nieuwe lichte verkeerszaken bij kunnen. Dat is de helft van het aantal zaken dat het OM had willen voorleggen. De totale voorraad van deze zaken bij de rechtbank is nu 7.000. Het OM spreekt van een ‘zorgelijke ontwikkeling’.
Commerciële bureaus
Het beperken van het aantal beroepszaken tegen de waarde van de woning is inmiddels niet meer nodig. Door zaken handiger te plannen en een betere voorbereiding hebben de belastingrechters hun beoogde aantal zaken kunnen doen. En dat veelal binnen de redelijke termijn van anderhalf jaar die daarvoor door de Hoge Raad is gesteld.
Als de achterstanden wel waren opgelopen door de maatregel, dan had dat geld gekost. Ieder half jaar overschrijding levert de burger 500 euro schadevergoeding op, en in sommige gevallen ook een vergoeding voor de proceskosten. Die zou veelal terechtgekomen zijn bij de commerciële no-cure-no-pay-bezwaarbureaus die op dit gebied opereren en rechtbanken veel werk bezorgen (staatssecretaris Van Rij wil ze gaan aanpakken).
Geschrapte strafzaken
Vorig jaar werden bij diverse rechtbanken, al dan niet op initiatief van het Openbaar Ministerie, honderden lichte strafzaken geschrapt. Het begon in juni 2022: toen vervielen 1500 zaken bij de rechtbank Gelderland. In september werden op verzoek van het Haagse Openbaar Ministerie 53 zaken naar de prullenbak verwezen en begin december was het raak in Haarlem: daar werden 82 strafzaken geschrapt.
Waarschuwing
De Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak waarschuwde toen ook dat in de toekomst vaker zaken zullen worden geschrapt door het personeelstekort bij zowel Rechtspraak als Openbaar Ministerie.
