1. Conflict rond rechter escaleert
Het meest gelezen verhaal in 2023 is dat over het escalerende conflict rond bestuursrechter Nathalie van Waterschoot. Van Waterschoot heeft al langer kritiek op de familierechtspraak – mede door persoonlijke ervaringen waarover ze in interviews in Mr. in mei 2021 en december 2021 vertelde. Het maakte haar positie bij de rechtbank Amsterdam onhoudbaar; Van Waterschoot verkaste naar rechtbank Noord-Nederland, waar ze doorging met haar kruistocht tegen de familierechtspraak. Dat viel niet in goede aarde bij de rechtbankpresident. Gevolg: Van Waterschoot kreeg een berisping, die ook na beoordeling van een adviescommissie in stand bleef.
2. Advocaat gearresteerd bij A12-demonstratie
Strafrechtadvocaat Bénédicte Ficq (Ficq & Partners Advocaten) was een van de ruim 700 klimaatdemonstranten die eind januari werden opgepakt tijdens een blokkade van de A12 in Den Haag. Na enkele uren werden ze vrijgelaten. Half november verklaarde Ficq zich te “ontkoppelen” van Extinction Rebellion. Dit nadat bij een Klimaatmars in Amsterdam politieke uitingen over de oorlog tussen Israël en Hamas werden gedaan.
3. Wielrennende advocaten ook kopje onder bij kantonrechter
Twee advocaten wilden de eigenaar van een hond laten opdraaien voor de schade aan hun racefietsen nadat een van hen in de Amstel was beland. De juristen kregen nul op het rekest bij de rechter. Hadden ze maar niet zo hard en dicht op elkaar moeten fietsen, oordeelde die.
4. De Brauw stapt in de sociale rechtshulp
Een veelgelezen artikel was dat over de nieuwe lichting advocaat-stagiairs van De Brauw Blackstone Westbroek die worden klaargestoomd om onder begeleiding van sociaal advocaten huurrechtzaken aan te pakken. Drie maanden later vertelde een aantal andere commerciële kantoren dat ook zij regelmatig sociale rechtshulp verlenen.
5. Berisping voor raadsheer die MH17-complotboek promootte
Een Haagse raadsheer had geprobeerd bij de MH17-zaak betrokken rechters en aanklagers te beïnvloeden door aandacht te vragen voor een complottheorie van haar broer. Ze kreeg een berisping van de Hoge Raad: ze had het vertrouwen in het gezag en de onpartijdigheid van de rechterlijke macht ondermijnd. Twee weken later werd bekend dat de vrouw haar ontslag indiende.
6. Oververhitte juridische arbeidsmarkt en ‘exploderende’ salarissen
Er is al langere tijd sprake van een oververhitte arbeidsmarkt in de juridische sector. Gevolg: de concurrentie wordt steeds moordender. Iets dat zich volgens recruitmentbureau Robert Walters vertaalt in stijgende, ja zelfs ‘exploderende’ salarissen over de hele linie.
7. Gerechten ergeren zich steeds meer aan ‘bezwaarhufters’
No cure no pay-bureaus die bezwaar maken tegen WOZ- en andere aanslagen om zoveel mogelijk aan proceskostenvergoedingen binnen te harken, kunnen op een steeds kritischer bejegening door rechters rekenen.
Voorzitter Henk Naves van de Raad voor de rechtspraak waarschuwde eerder dit jaar al voor vastlopende belastingrechtspraak door tienduizenden no cure, no pay-zaken. Rechters vroegen de wetgever om in te grijpen (zoals bijvoorbeeld de rechtbank Den Haag) en de rechtbank Midden-Nederland zette het mes in het verdienmodel van de ‘WOZ-cowboys’. Demissionair staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) heeft een wetsvoorstel om de proceskostenvergoedingen fors te verlagen ingediend; het treedt per 1 januari 2024 in werking.
8. Verdachte Weski bij verkeerde rechter
Strafrechtadvocaat Inez Weski werd in april gearresteerd, op verdenking van deelname aan de criminele organisatie van haar cliënt Ridouan Taghi. Bij een doorzoeking van haar woning en kantoor werden ‘fysieke stukken en gegevensdragers’ in beslag genomen. Volgens Weski – inmiddels advocaat-af – zijn daarbij ook stukken meegenomen die niets met de zaak-Taghi te maken hebben. Haar advocaat spande een kort geding en later een spoedappel aan, maar kreeg nul op het rekest: zowel de voorzieningenrechter als het gerechtshof Den Haag constateerde dat de civiele rechter met dit soort zaken geen bemoeienis heeft. Inmiddels is beroep in cassatie ingesteld.
9. Tik op de vingers voor Otte en Grapperhaus
Volgens Nationale ombudsman Reinier van Zutphen hebben het College van procureurs-generaal en toenmalig minister Grapperhaus niet goed gereageerd op meldingen over ongewenst gedrag van een hoofdofficier van justitie. Rinus Otte, sinds 1 juni voorzitter van het College, deed “onbehoorlijke uitlatingen” tegen de klagende medewerkers van het parket Centrale Verwerking Openbaar Ministerie.
Een ander bericht waarin Grapperhaus voorkomt, over zijn nieuwe baan bij Deloitte Legal, werd ook veel gelezen.
10. Strafrechter beschuldigt collega van ijdeltuiterij
De Amsterdamse strafrechter Jeroen Thomas ergerde zich blijkbaar dusdanig aan zijn Rotterdamse ambtsgenoot Jacco Janssen (die in februari door Mr. werd geïnterviewd) dat hij zijn ongenoegen uitte in een snoeiharde column in het personeelsblad van zijn rechtbank. Op social media werd dat “volstrekt oncollegiaal” genoemd.
11. Waarschuwing Omgevingswet
Begin juli waarschuwde Bart Jan van Ettekoven, voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, dat het jaren gaat duren voordat de Omgevingswet houvast zal bieden aan de uitvoeringspraktijk. Deze wet treedt, na vijf keer uitstel, per 1 januari 2024 in werking. Van Ettekoven zal dat niet meemaken als voorzitter van de Afdeling bestuursrechtspraak, hij draagt per diezelfde datum het stokje over aan Rosa Uylenburg.
12. Verschoningsrechtfittie advocatuur/Openbaar Ministerie
Advocaten van Stibbe liggen al jaren in de clinch met het Openbaar Ministerie over het verschoningsrecht in de zaak over vermogensbeheerder Box Consultants. Begin oktober gaf het OM toe dat het het verschoningsrecht heeft geschonden en werd besloten Box Consultants niet strafrechtelijk te vervolgen. Ongetwijfeld tot grote vreugde van Stibbe-advocaat Tim de Greve, die in september in een interview over de zaak vertelde.
Maar hiermee is de discussie nog niet afgelopen. Er zijn prejudiciële vragen aan de Hoge Raad gesteld over het onderwerp; advocaat-generaal Harteveld kwam onlangs met zijn conclusie.
13. Juristen bedreigd door ChatGPT?
De snelle opmars van ChatGPT het afgelopen jaar noopte de juridische sector tot zelfreflectie over de implicaties die dergelijke artificiële intelligentie heeft voor onder meer advocatuur, notariaat en universiteiten.
14. Toezicht op de advocatuur
Het toezicht op de advocatuur bleef ook dit jaar de gemoederen bezighouden. Volgens aangepaste plannen die demissionair minister Weerwind (Rechtsbescherming) eind juni presenteerde, verliest de advocatuur de greep op het eigen toezicht. Er komt een nieuwe centrale toezichthouder, de Onafhankelijke Toezichthouder Advocatuur (OTA), die in meerderheid uit niet-advocaten bestaat. De dekens kunnen niet langer tuchtklachten indienen. Voormalig toezichthouder Jeroen Kremers toonde zich in een eerste reactie positief over Weerwinds voorstel, maar pleitte eind augustus in een brief voor een nog onafhankelijker positie van de OTA tegenover de Nederlandse Orde van Advocaten. De brief aan de minister en de Tweede Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid werd ook ondertekend door 25 andere prominenten uit de juridische en toezichtsector.
15. De kantoorhond als gewaardeerde collega
Ook populair was het artikel over viervoeters in de juridische wereld. De kantoorhond is bezig met een opmars bij advocaten- en notariskantoren. Hij wordt een ‘gewaardeerde collega’ genoemd, die zorgt voor gezelligheid, afleiding, ontspanning en beweging. Schoonmakers zijn er minder blij mee…
De redactie van Mr. en Mr. Online wenst u een goed einde van 2023, en alvast een meesterlijk 2024!
